Diriliş Postası Muhabiri Batuhan Gülşah/Atina
2020 yılı Doğu Akdeniz’de çarpıcı gelişmelerle başlıyor. Yunanistan, Güney Kıbrıs ve İsrail, EastMed-Eastern Mediterannean (İngilizce: Doğu Akdeniz) projesinin inşası için anlaşmayı dün Atina’da imzaladı. Yunanistan Çevre ve Enerji Bakanı Kostis Hacidakis, Rum ve İsrailli mevkidaşları Yorgos Lakkotripis ile Yuval Steinitz söz konusu anlaşmaya imzayı koydu. Törende, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da hazır bulundu. Liderler, “Ortadoğu gibi sorunlu bir bölgede istikrar örneği olan 3 ülkenin tarihi anlaşmasına tanıklık ediyoruz” diye konuştu.
Atina’da bir araya gelen liderler, Türkiye’yi saf dışı bırakmanın yollarını aradı.
BATI’YI KENDİ TARAFINA ÇEKMEK İSTİYOR
EastMed projesiyle Doğu Akdeniz’den çıkarılan gazın Güney Kıbrıs üzerinden Yunanistan’a oradan da İtalya’ya ulaştırılması hedefleniyor. Peki bu anlaşma niçin Yunan lider Miçotakis ve Rum Cumhurbaşkanı Anastasiadis’in de defalarca tekrar ettiği gibi “Tarihi öneme sahip çok önemli anlaşma” olarak anılıyor? Türkiye’yi saf dışı bırakarak Avrupa’ya doğalgaz taşıma projesi olan EastMed, İsrail doğalgazının Avrupa’ya taşınması konusunda Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ı liman haline getireceği için, Atina ve Lefkoşa tarafından “Türk tehditleri ve saldırganlığı karşısında yeni ve daha güçlü bir destek kapısı” olarak görülüyor. Yunan siyasi aklı, İsrail’in Avrupa ile bütünleşmesine yardımcı olarak Ege’de Batı’nın tamamen kendi tarafında yer alması için çabalıyor.
Söz konusu boru hattı ile İsrail ve GKRY gazı, Boru hattı Yunan Girit adasına ve Yunan anakarasına ve daha sonra İtalya’ya geçecek.
SONRAKİ ADIM: AÇIKÇA TAVIR KOYMAK
Söz konusu anlaşmayı hayata geçirince bir sonraki adım, Türkiye’yi Ege’de sahillere, Akdeniz’de ise Antalya Körfezi’ne hapsetmeyi planlayan Yunan tezlerini hayata geçirmek ve Türkiye’ye dayatmak için Batı’nın açıktan desteğini istemek olacak. Zira Atina’nın dünkü imzalar için duyduğu sevinç, yakın gelecekte “Rusya’ya bağımlı olmadan elde ettiğiniz tek doğalgaz hattı benim topraklarımdan geçiyor” diyerek Batı Avrupalı liderlere tavrını koyarak Türkiye karşısında aktif destek isteyecek olmasından ileri geliyor.
İTALYA DA DESTEK VERİYOR
EastMed anlaşmasının İtalya’nın da imzalamasının ardından nihai halini alacağı belirtiliyor. İtalya’da İktisadi Gelişim Bakanı Stefano Patuanelli, EastMed’e tam destek verdiklerini geçtiğimiz günlerde açıklamıştı. İtalya, Doğu Akdeniz’de Güney Kıbrıs ve Yunanistan’ın tek taraflı faaliyetlerine de çok olumlu yaklaşıyor. Nitekim Rumların tek taraflı olarak sondaj için parsellediği alanlarda anlaşılan enerji şirketleri içinde İtalyanların büyük payı bulunuyor.
LİBYA MUTABAKATININ TARİHİ ÖNEMİ
Tüm bu detaylar göz önüne alındığında, Türkiye’nin Libya ile imzaladığı deniz sınırlarına dair mutabakatın ne kadar büyük önem taşıdığı bir kez daha gözler önüne seriliyor.
Çünkü Yunanistan-Güney Kıbrıs-İsrail üçlüsünün projesinde Türkiye’nin Libya ile belirlediği sınırlarla çelişen alanlar da var. Bu anlaşmanın Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile imzalandığı göz önüne alındığında, gelecekte Yunanistan-Güney Kıbrıs-İsrail üçlüsü ile yaşanacak anlaşmazlıklarda Türkiye’nin eli oldukça güçlü olacak.
