Popüler bir sosyal paylaşım uygulaması olan Twitter, dünya üzerinde 340 milyonu aşkın kişi tarafından aktif olarak kullanılıyor. Türkiye’nin dünyada 7. sırada yer aldığı uygulama, insanların neyi konuştuğunu gösterirken, öne çıkarma ve sansürlerle neyi konuşacağına da karar veriyor. Peki Twitter, gerçekten özgür ve adil mi?
TT’LER KİM TARAFINDAN BELİRLENİYOR?
Twitter’da anlık olarak en çok konuşulan 10 konunun yer aldığı bölüm Trending Topic, bugünün gazete manşetleriyle yarışır durumda. Dünya üzerinde ve Türkiye’de konuşulanların ön plana çıktığı TT’leri her zaman atılan tweetler belirlemiyor. Twitter’da gündeme alınan tweetler, robot hesaplar tarafından da belirlenebilirken, Twitter uyguladığı sansürlerle konuyu gündemden düşürebiliyor.
Özellikle son dönemlerde “bot”, “botnet gibi kavramlar Twitter gibi sosyal ağların ne kadar demokratik olduğu ile ilgili tartışmaları beraberinde getiriyor. Bot, bir insandan ziyade bir algoritma tarafından yürütülen sosyal ağ hesabı yani insan müdahalesi olmaksızın içerik üretilebiliyor. Botnet, aynı kişi veya gruplarca yönetilen bir bot hesabı ağı olarak tanımlanırken bu hesaplarla Twitter’da gündem oluşturmanın, propaganda yapmanın kolaylığını gözler önüne seriyor.
Provakatif gruplar ya da bizzat Twitter bot ve botnet hesaplarla gündemi yönetebiliyor ya da sansür uygulayabiliyor.
"Bu tweette paylaşılan içeriklerin bir kısmı veya tümü tartışmalıdır”
Twitter’ın uyguladığı sansürlerde oldukça sık rastlanılan bir ifade biçimi olarak "Bu tweette paylaşılan içeriklerin bir kısmı veya tümü tartışmalıdır, bu konuda yanlış yönlendiriliyor olabilir” ibaresi, Twitter’ın sansür açıklaması olarak biliniyor. Twitter’ın yanlış ve doğru yanlışı ise oldukça tartışmalı ve karmaşık.
SÜLEYMAN SOYLU'YA KARA PROPAGANDA
Sözde ifade özgürlüğü savunucusu olan Twitter, konu Türkiye olunca kara propaganda makinesine dönüşmeye devam ediyor. Türkiye aleyhtarı etiketler atarak botlarla destek veren Twitter son olarak #soyluyücedivana etiketiyle hedef aldı.
Bıden destekli BAE ortaklığında Suç örgütü elebaşı Sedat Peker'in İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya yönelik iftiraları, Twitter tarafından #soyluyücedivana etiketiyle gündemde tutuluyor. Süleyman Soylu'ya yönelik bu kara propaganda ilk değil. Soylu daha önce de Twitter'ın sansürüne uğramıştı.
TWITTER’DAN LGBT’YE DESTEK SÜLEYMAN SOYLU’YA SANSÜR
Geçtiğimiz şubat ayında Boğaziçi Üniversitesi rektörlük binasında bir grup LGBT klüp üyesi İslam dininin kutsalı Kabe-i Muazzama’yı LGBTİ paçavrasıyla birlikte sergileyerek provakatif eylemlerde bulunmuştu. Bu duruma eleştiren İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, duruma müsamaha gösterilmeyeceğini belirten bir tweet paylaşması üzerine Twitter tarafından sansüre uğramıştı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun üniversitedeki provokatif olaylar sonrasında "Tuzağa düşmeyin" uyarısıyla yaptığı paylaşım "nefret davranışı hakkındaki Twitter kurallarını ihlal etti. Ancak Twitter, tweetin erişime açık kalmasının kamu yararına olabileceğini belirledi" denilerek gösterimden kaldırılmıştı.
Süleyman Soylu sansüre ilişkin “ Terör örgütlerine ve sapkın LGBT'ye koruma kalkanı oluşturan Twitter; Şahit oluyoruz ki, eline geçirdiği iletişim tekeliyle ülkelerin kimyasını, demokrasinin kimyasını, huzurun kimyasını bozmaya çalışmaktadır. Emperyalizmin bu oyuncağı, insanlığı teslim alamaz.” açıklamasında bulunmuştu.
AYNI TWİTTER PEYGAMBERİMİZE HAKARET EDİLİRKEN SESSİZ KALMIŞTI
Twitter'da İslamiyet'e yapılan hakaretler, Peygamber Efendimiz'e yapılan hakaretlere karşı yaptırım uygulanması, her türlü kişisel- örgütsel ve devlet kanalı ile yapılan girişimlere rağmen yanıt bulamıyor. Oysaki aynı Twitter, Türkiye Cumhuriyeti'nin güvenlik meselesi olan konular başta olmak üzere üzerine vazife olmayan her konuda, durumdan vazife çıkartıp çeşitli sansür ve yayın engelleme hakkını kendinde görebiliyor.
Fransa’da mizah dergiciliği adı altında İslamiyet’in kutsallarına saldıran ve Peygamber Efendimiz’e hakaretler içeren karikatürleriyle gündemden düşmeyen Charlie Hebdo’yu Twitter, nefret davranışı olarak görmemişti. Sadece belli konularda “kamu yararı” güden Twitter’ın etik ve kutsal anlayışı ise merak konusu.
DİJİTAL FAŞİZME DUR DENMELİ
Twitter ve benzeri birçok sosyal medya mecrasının uyguladığı çifte standartlar arasında eski ABD Başkanı Donald Trump’ın hesabının kapatılması, koronavirüs eleştirilerinin sansürlenmesi, TT’lerin para yoluyla bot hesaplar aracılığıyla yönetilmesi gibi birçok anti demokratik uygulama yer alıyor. Twitter ve diğerleri tek taraflı politikayı bir yandan desteklerken, diğer yandan sözde “doğru bilgi akışını sağlamak” amacıyla sansürler ve engellemeler uyguluyor. Propaganda ve sansür uygulamalarına sıklıkla yer verilen bu ortamlar; özellikle etnik, dini ve siyasi konularda manipülasyonlar için son derece elverişli. Dijital faşizme devlet eliyle “dur!” denmeli.
