Sigortasız, kayıt dışı eleman çalıştırmanın adli ve engelleyici, hatta iş yerlerinin kapanmasına sebep olacka kadar büyüyen cezalarının yanında maddi cezaları da bulunur. Belirlenmiş olan asgari ücretin, o tarihteki 38 katına kadar para cezası işyerlerine verilebilir. Bu miktar, şu anda 135.926 TL’ye kadar ulaşabilmektedir.
Sigortasız İşçi Çalıştırma Cezaları Nelerdir?
Para cezaları ve diğer cezalar olarak adlandırılabilecek iki ayrı kategori içerisinde, işverenlere ve işyeri sahiplerine sigorta cezaları yazılabilir. Bu cezaların ve türlerinin tümü şu şekilde listelenebilir:
- İşyerlerinde 1 ay boyunca sigortasız işçi çalıştıran işveren, işe giriş bildirgesinden iki, aylık prim hizmet belgesinden de iki olmak üzere 4 asgari ücrete denk gelen ceza alır. Eğer ki 1 yıl boyunca sigortasız işçi çalıştırıldığı tekrar tespit edilirse bu cezalar daha artar.
- Kayıt dışı işçinin ücret bordosu da gösterilmediğinden dolayı sigortasız işçi çalıştıran işverene ceza olarak yarım asgari ücret cezası eklenir.
- İşçiyi yasal deftere de kaydedilmediği zaman yarım asgari ücret cezası da buradan verilir.
- İşverenler eğer ki 1. sınıf tüccarlar ise bilanço esasına göre defter tutarlar. Bilanço esasına göre, defter tutanlar işverenler sigortasız işçi çalıştırırlarsa 38 asgari ücrete denk gelen 97 bin 204 lira ceza almış olurlar.
- İşverenler eğer ki 2. sınıf tüccarlar ise işletme hesabı esasına göre defter tutarlar. İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar sigortasız işçi çalıştırmış bulunurlar ise 32 asgari ücrete denk gelen 81 bin 865 lira ceza almış olurlar.
- Defter tutmadıkları halde sigortasız işçi çalıştıran işverenlere 29 asgari ücrete denk gelen 74 bin 182 lira ceza yazılır.
- İşyerleri tarafından sigortası yaptırılmayan sigortasız işçinin hastalanması, iş kazası geçirmesi ya da meslek hastalığına yakalanması gibi durumunda bunların maliyeti de işverenden karşılanır.
- Yasalara uygun olmayıp sigortasız işçi çalıştıran işyerleri, işveren teşvikten yararlanma hakkını 1 yıl kaybetmiş bulunurlar.
- İşçiye ait olunan ilgili bildirge ve belgelerin zamanında beyan edilmemesi durumunda işverene idari para cezası yazılmış bulunulur.
Sigortasız İşçi Çalıştıranlar Nasıl Şikayet Edilir?
Bir iş yerinin sigortasız eleman çalıştırdığını biliyorsanız veya bir yerde sigortasız ve bundan haberli olarak çalışıyorsanız itiraz yöntemlerini kullanabilirsiniz. SGK ve e- Devlet üzerinden sorgulayabileceğiniz sigorta durumunuz sayesinde işvereninizin sigortanızı yatırıp yatırmadığını kontrol etme şansınsa sahipsiniz. Olumsuz bir durumla karşılaşmanızla veya bundan haberdar olmanızla birlikte şu şikayet yöntemlerini kullanarak sigortasız işçi çalıştırma cezası alması gereken yer ve kişiler hakkında bildirimde bulunabilirsiniz:
- Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ALO 170 hattını kullanarak yetkililer ile iletişime geçerek sigortasız işçi çalıştırma cezası alması gerektiğini düşündüğünüz veya bildiğiniz yer ile ilgili bilgi alışverişini sağlayabilirsiniz.
- Sigortaya itiraz etmenin diğer yolu ise fiziksel olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na veya Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlükleri’ne gitmektir. Burada yetkililer ile görüşme sağlayarak itirazınızı gerçekleştirebilirsiniz. İtirazınızı yapmanız için sizden bir dilekçe yazmanız istenir.
