DEMET İLCE / MUHABİR
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre kanser, dünya çapında önde gelen ölüm nedenidir ve 2004 yılındaki tüm ölümlerin yaklaşık sekizde birinden sorumludur. Ancak İngiltere'deki Manchester Üniversitesi'nden araştırmacı Rosalie David, yaptığı açıklamada, bilim adamlarının yüzlerce Mısır mumyası üzerinde yaptığı araştırmalarda yalnızca bir hastalık vakası bulduğunu söyledi.
Pensilvanya'daki Villanova Üniversitesi'nden araştırmacı Michael Zimmerman, yaptığı açıklamada, mumyalardaki kanserin nadir görülmesinin, antik çağda nadir olduğunu ve " kansere neden olan faktörlerin modern sanayileşmeden etkilenen toplumlarla sınırlı olduğunu" gösterdiğini söyledi. "Cerrahi müdahalenin olmadığı eski bir toplumda, her durumda kansere dair kanıtların kalması gerekir." dedi.
Zimmerman, Mısırlı bir mumyanın dokularını mikroskobik düzeyde analiz ederek kanser teşhisini koyan ilk kişi oldu ve 1.600 ila 1.800 yıl önce Ptolema döneminde Dakhleh Vahası'nda yaşayan isimsiz bir mumyada rektal kanseri tespit etti.
David ve Zimmerman ayrıca Mısır ve Yunanistan'dan gelen eski literatürü kanser ipuçlarının yanı sıra dinozorlar çağına kadar uzanan insan ve hayvan kalıntılarına ilişkin tıbbi çalışmaları da analiz etti. Hayvan fosillerinde, insan dışı primatlarda ve ilk insanlarda kansere dair kanıtların, birkaç düzine kesin olmayan örnek dışında çok az olduğunu öne sürdüler. Antik literatürü incelediklerinde, 17. yüzyıla kadar meme ve diğer kanserlere yönelik operasyonların tanımlarını bulamadılar ve bilimsel literatürde baca temizleyicilerindeki testis kanseri gibi farklı tümörlere ilişkin ilk raporlar yalnızca son 200 yılda ortaya çıktı. 1775'te, enfiye kullanıcılarında burun kanseri 1761'de ve Hodgkin hastalığı 1832'de görüldü.
Antik çağda kanserlerin nispeten nadir olmasının olası bir nedeni, o dönemde bireylerin kısa yaşam süresinin hastalığın gelişimini engellemesidir. Yine de araştırmacılar, eski Mısır ve Yunanistan'daki bazı insanların ateroskleroz, Paget kemik hastalığı ve osteoporoz gibi hastalıkları geliştirecek kadar uzun yaşadıklarını kaydetti.
David ve Zimmerman bu nedenle günümüzde kanserin büyük oranda kirlilik ve beslenme gibi insan yapımı çevresel faktörlerden kaynaklandığını ileri sürüyorlar. Bulgularını Nature Reviews Cancer dergisinin Ekim sayısında detaylandırdılar.
David, yaptığı açıklamada, "Sanayileşmiş toplumlarda kanser, ölüm nedeni olarak kalp-damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alıyor, ancak eski zamanlarda son derece nadirdi. Doğal ortamda kansere neden olabilecek hiçbir şey yok." dedi.
Bu ifadeye rağmen dinozorlar, insanlar ortaya çıkmadan çok önce kansere yakalanmıştı. Ayrıca diğerleri, antik çağlardaki kısa yaşam sürelerinin, o zamanlar kanserin neden nadir görüldüğüne dair son derece etkili bir neden olabileceğini öne sürüyor.
UCLA'nın Jonsson Kapsamlı Kanser Merkezi'nden onkolog Dr. John Glaspy, şöyle konuştu:
"Kanser, modern toplumlarda 30 yaşın altındaki insanlarda çok nadir görülür. Eski zamanlarda insanlar nadiren bu yaştan daha yaşlı yaşarlardı. Yani kanser nadirdi. Modern toplumların 'günahı', insanların çok daha yaşlı yaşamasını sağlamaktır."
Fosil kayıtlarını incelerken karşılaşılan bir diğer endişe ise iskelet kalıntılarının kanserleri çok iyi koruyamayabileceğidir. Madison'daki Wisconsin Üniversitesi'nden paleoantropolog John Hawks bir telefon görüşmesinde "İskelet kayıtlarıyla kanserleri görmek için gerçekten de kemiği etkileyen bir tümöre sahip olmanız gerekir. Kemiklerdeki tümörlere ilişkin doğrulanmış teşhisler az olsa da bunun nedeni, kanserin kemikten teşhis edilmesi zor bir teşhis olmasıdır." dedi.
Hawks, modern yaşam tarzlarının kesinlikle geçmişe göre çok daha yüksek kanser oranlarına yol açabileceğini, ancak bunun mutlaka kirlilikten kaynaklanmadığını belirtti.
"Meme kanseri gibi kanserler söz konusu olduğunda, bir kadının ilk kez çocuk sahibi olup olmama yaşının, meme kanserine yakalanıp yakalanmama konusunda büyük bir fark yarattığını biliyoruz. O zamanlar insanlar erken çocuk sahibi oldular ve bu da onları zor bir duruma sokuyordu." dedi Hawks.
