Ohio Eyalet Üniversitesi öncülüğünde 2024 yılında yapılan kapsamlı bir analiz, öfkeyi bastırmak yerine “boşaltmanın” öfkeyi azalttığına dair yaygın inanışı çürüttü. 154 farklı çalışmanın ve 10 binden fazla kişinin incelendiği araştırmada, öfkenin fiziksel yollarla (bağırmak, eşya kırmak, koşmak vb.) dışa vurulmasının genellikle öfkeyi daha da artırdığı bulundu.
Çalışmanın kıdemli yazarı iletişim bilimci Prof. Brad Bushman, “Öfkeliyken içini dökmek iyi bir fikir gibi görünse de bunu destekleyen tek bir bilimsel kanıt yok” diyerek yıllardır süregelen katarsis (arınma) teorisinin bilimsel karşılığının olmadığını vurguladı.
ÖFKEYİ AZALTAN GERÇEK YÖNTEMLER: SAKİNLEŞME
Araştırma, öfkeyi azaltmak isteyen kişilere yüksek enerjili fiziksel aktiviteler yerine, bedeni ve zihni yatıştıran teknikleri öneriyor. Bunlar arasında:
- Derin nefes egzersizleri
- Yavaş tempolu yoga
- Kas gevşetme teknikleri
- Meditasyon
- Zihni dağıtacak kısa molalar
yer alıyor.
Virginia Commonwealth Üniversitesi’nden çalışmanın baş yazarı Sophie Kjærvik, “Sadece nesne kırarak ya da koşarak öfkeyi atmak mümkün değil. Asıl etkili olan şey, fizyolojik uyarılma seviyesini düşürmek” dedi.
RAGE ROOM’LAR GERÇEKTEN İŞE YARIYOR MU?
Araştırma, son yıllarda popülerleşen “Rage Room” (öfke odaları) gibi uygulamalara da eleştirel yaklaşıyor. İnsanların para ödeyerek eşya kırdığı bu odaların, öfkeyi geçici olarak boşaltıyor gibi görünse de aslında öfkeyi besleyebileceği belirtiliyor.
Bushman, "Venting sırasında yaşanan iyi his, agresyonu ödüllendiriyor olabilir ve bu da öfkeyi sürdürür" diyerek bu tür uygulamalara karşı uyarıda bulundu.
KOŞMAK SAĞLIĞA İYİ, ÖFKEYE DEĞİL
Araştırmanın ilginç bulgularından biri de koşmak gibi sağlığa faydalı aktivitelerin öfke azaltma konusunda etkili olmadığı yönünde. Hatta yüksek tempolu egzersizlerin kalp atışını hızlandırarak öfkeyi artırabileceği ifade edildi.
Ancak “eğlenceli” fiziksel aktivitelerin (örneğin takım sporları) hem stresi hem de öfkeyi azaltabildiği belirtildi. Bu da aktivitenin amacı ve bağlamının önemli olduğunu ortaya koyuyor.
UZMANLARDAN ÖNERİLER
- Sakinleşmeye odaklanan mobil uygulamalar ya da YouTube videoları kullanılabilir.
- Derin nefes alma veya 10’a kadar sayma gibi basit yöntemlerle öfke yönetilebilir.
- Herkes için uygun olmayabilecek bilişsel terapiye alternatif olarak bu teknikler bireysel olarak da uygulanabilir.
Kjærvik, "Bugünün stresli dünyasında hepimiz bir çıkış yolu arıyoruz. Araştırmalar, stresle başa çıkmak için önerilen tekniklerin öfke yönetiminde de etkili olduğunu gösteriyor," diyor.
