GÖKHAN EREK / ÖZEL HABER
‘Asrın Felaketi’ olarak adlandırılan ‘6 Şubat Depremleri’nin üzerinden bir yıl geçti. Devlet ve millet olarak yaraların sarılması için gösterdiğimiz dayanışma ve birlik ruhu tüm dünya tarafından dikkatle takip edildi.
Peki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı deprem bölgesinde hangi çalışmaları bitirdi, devam eden çalışmalar neler? Deprem bölgesinde hedef ne? Konut ve işyerleri ne zamana kadar teslim edilmiş olacak? Olası bir depreme karşı ne gibi tedbirler alınıyor ve hangi yasal düzenlemeler yapıldı? Yeni Kentsel Dönüşüm Yasası’nda ne gibi değişiklikler var? Kentsel dönüşüm çerçevesinde evini yenileyen ve ödeme imkânı olmayan vatandaşlara hangi kolaylıklar sağlanıyor?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’den Diriliş Postası’na özel açıklamalar.
BİN YILIN AFETİ
2023’ün zor bir yıl olduğunu hatırlatan Bakan Özhaseki, “Özellikle 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremler, ülke olarak bizi oldukça sarstı. Üzüldük, kan ağladık ama Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde ayağa kalkmasını bildik. İnşallah 2024 tüm bu yaraların sarıldığı, böyle acıların yaşanmadığı güzel bir yıl olur.” dedi.
Özhaseki, 6 Şubat’ın kayıtlara ‘asrın felaketi’ olarak geçtiğini hatırlatıp, “Ancak ben buna Malazgirt’ten beri yurt tuttuğumuz bu topraklarda, 1000 yılda yaşadığımız en büyük felaket, ‘bin yılın afeti’ diyorum. Öyle büyük bir afetten bahsediyoruz.” ifadelerini kullandı.
UNUTULMAZ ACILARA SEBEP OLDU
Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana gelen depremin, gerek şiddeti gerekse yer yüzeyine yakınlığı itibariyle hafızalarda unutulmaz acılara sebep olduğunu vurgulayan Özhaseki, sözlerini şu şekilde sürdürdü, “Bin yılda bir karşılaşabileceğimiz bir depremle karşı karşıya kaldık. Deprem, doğrudan 11 şehir olmak üzere toplamda 18 şehrimize zarar verdi, 14 milyon insanımızı etkiledi. Dile kolay 14 milyon insandan bahsediyoruz.”
KALICI KONUTLARIN YAPIMI
Kamuoyu, 6 Şubat Depremleri’nin yıl dönümüne girilirken, deprem bölgesinde hangi çalışmaların tamamlandığı, hangilerinin devam ettiğini merak ediyor.
Bakan Özhaseki, yaşanan afetten hemen sonra kalıcı konutların yapımı için hemen çalışmalara başladıklarını söyleyip, “Hâlihazırda 207 bin bağımsız bölümün inşası tüm hızıyla devam ediyor. Ayrıca yeni bir yapım teknolojisiyle çelik karkastan ve taş yünü ile yalıtımı sağlanmış 50 bin köy evimizi de inşa ediyoruz.” şeklinde konuştu.
ŞEHİR MERKEZLERİ VE KENT MEYDANLARI
Şehir merkezleri ve kent meydanlarında yer alan 50 bin bağımsız bölümün inşasına da başlanacağını aktaran, Bakan Özhaseki, sözlerine şu şekilde devam etti, “Burada inşasına başlayacağımız inşaatlarla beraber yaklaşık 307 bin bağımsız bölümün inşası için bismillah demiş oluyoruz.”
YERİNDE DÖNÜŞÜM PROJESİ
Bakan Özhaseki, ‘Yerinde Dönüşüm Projesi’ ile zemini müsait olan yerlerde verdikleri hibe ve kredilerle vatandaşların kendi evlerini yerinde yapabilmelerine imkân sağladıklarını hatırlatarak şunları kaydetti, “Şu anda başvuru sayısı 254 bine ulaşmış durumda bulunuyor. Afetten zarar gören şehirlerimizin meydanlarını, kent merkezlerini, ana caddelerini özgün sivil mimari tasarımlarla çeşitlendireceğiz. Bu tasarımlar vatandaşlarımıza örneklik teşkil edecek. Afet bölgesinde gece gündüz demeden çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
SON KONUT TESLİM EDİLENE KADAR DEVAM
6 Şubat Depremleri’nden hemen sonra milletimizin ayağa kalktığını anımsatan Bakan Özhaseki, “Adeta bir seferberlik anlayışıyla hareket edildi. Devlet millet el ele verdi. Biz de Bakanlık olarak afetin ilk anından itibaren çalışmalarımıza başladık. O günden beri bir gözümüz daima deprem bölgesinde. Bu anlayış doğrultusundaki çalışmalarımız; son depremzede kardeşimiz sağlam ve güvenli konutunu teslim alıncaya kadar devam edecektir.” dedi.
MALİYET 110 MİLYAR DOLAR
Bakan Özhaseki, deprem bölgesinde 6 milyon 609 bin 408 bağımsız bölüm içeren, 2 milyon 376 bin 167 yapının hasar tespitini yaptıklarını hatırlatarak, “Zaman zaman itirazlarla bazı ufak değişiklikler olsa da 680 bin konut, 170 bin dükkân/depo/ahır gibi bağımsız bölümün ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldiğini tespit ettik. Ortaya çıkan maliyet 110 milyar dolar. ” ifadelerini kullandı.
KABİNENİN İLK GÜNDEMİ
Başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve tüm kabine için ilk gündem maddesinin afet bölgesinin ihyası olduğunun altını çizen Bakan Özhaseki, sözlerine şu satırları ekledi, “Deprem bölgesinde herhangi bir ihtiyaç varsa; bütün kabine üyelerimiz mutabakat sağlıyor. Bu anlamda afetten zarar gören şehirlerimize, her türlü finansman desteği veriliyor. Planlarımız ve projelerimiz hazır. İşler yoluna girdi, adım adım ilerliyoruz.”
ŞEHİRLER DAHA GÜVENLİ OLACAK
Bakan Özhaseki, afet bölgesinde zarar gören her bir konut ve işyerini güvenli bir şekilde yeniden inşa edeceklerini söyleyerek, “Bu şehirlerimizi eskisinden daha güzel ve güvenli hale getireceğiz.” ifadelerine yer verdi.
KONUT VE İŞYERLERİNİN TESLİM ZAMANI
Şu anda hâlihazırda 207 bin konutun yapımına devam ettiklerini hatırlatan Bakan Özhaseki, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yapımına başladığımız tüm konut ve iş yerlerini inşaat süreci başladıktan 1 yıl sonra teslim etmeyi planlıyoruz. Yine 50 bin çelik karkastan, çelik gövdeden köy evi inşa edeceğiz. Bu köy evlerini de 6-8 ay içerisinde hak sahiplerine teslim etmiş olacağız. 46 bin konutumuzun geçici kabulleri bitti. Bu ay içerisinde hak sahiplerine 41 bin konut ve 5 bin köy evinin anahtar teslimlerini gerçekleştireceğiz. 11 şehrimizde karınca misali çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İnşası devam eden konutlarımız bittikçe, peyderpey hak sahiplerine teslim edeceğiz.”
AFET BÖLGESİ AYAĞA KALDIRILACAK
Tüm güç ve birikimleri afet bölgesine yönlendirdiklerini belirten Bakan Özhaseki, “Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde en kısa sürede afet bölgesini ayağa kaldıracağız.” dedi.
SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE YASAL DÜZENLEME
‘Asrın Felaketi’ olarak adlandırılan 6 Şubat Depremleri’nin ardından olası depremlere karşı ne gibi tedbirlerin alındığı vatandaşlar tarafından merak edilen konular arasında yer alıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde 2012’de Kentsel Dönüşüm Yasası ile çalışmalara başladıklarını hatırlatan Bakan Özhaseki, şunları kaydetti, “Türkiye genelinde 2 milyon 200 bin bağımsız bölümün dönüşümünü tamamladık. 400 bin bağımsız bölüm dönüşümü ise devam ediyor. Kentsel Dönüşüm çalışmaları sırasında sahada bazı sorunlarla karşılaştık. Bu sorunları çözmek için yeni bir yasal düzenleme için kolları sıvadık.”
YENİ KENTSEL DÖNÜŞÜM YASASI
Bakan Özhaseki, afetlere hazırlık ve kentsel dönüşümün önündeki yasal engelleri kaldırabilmek için çeşitli istişarelerde bulunduklarını belirterek, “Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası’nda konunun uzmanlarından görüşler aldık. Bu görüşlere yasa taslağımızda güçlü bir şekilde yer verdik. Nihayetinde kentsel dönüşüm yasasını tamamlayarak yüce Meclisimize sunduk. Gazi Meclisimizden geçen kanun ile birlikte artık afetlere hazırlık ile kentsel dönüşüm konusunda daha hızlı ve kararlı adımlar atabileceğiz. Bunun yetkisini Meclisimiz bizlere verdi.” dedi.
50+1 YETERLİ
Kentsel dönüşüm için 50+1’in yeterli olacağını ifade eden Özhaseki, “Riskli yapıların tespiti ve gerekli hallerde kolluk kuvvetlerinden destek alınabilecek, tebligatlar E-devlet üzerinden, kapılara asılmak ve muhtarlıklara ilan edilmek suretiyle yapılabilecek.” diye konuştu.
MALİ GÜCÜ YETERSİZLER NE YAPACAK?
Yapılan yeni yasa ile birlikte kentsel dönüşüm sürecinde yapısı yenilenen ve ödeme imkânı bulunmayan vatandaşlardan kendine ve eşine oturma hakkı tanınması gibi düzenlemeler yapıldığını aktaran Bakan Özhaseki, bu konuya ilişkin de şu bilgileri verdi:
“Yasamız paralelinde kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandırmak üzere Sayın Cumhurbaşkanımızın 16 Ekim 2023 tarihli kararıyla kamu tüzel kişiliğini haiz, hazine yardımı alan özel bütçeli, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımıza bağlı olarak Kentsel Dönüşüm Başkanlığımız kuruldu. Başkanlığımızın bünyesinde üç genel müdürlük ihdas edildi. Bunlardan bir tanesi Marmara’daki kentsel dönüşüm sürecini yürütecek, diğeri Türkiye genelindeki kentsel dönüşüm sürecini yürütecek, üçüncüsü ise hazine arazilerini tarama, tespit ve değerleme işlemlerini yaparak kentsel dönüşüme kaynak oluşturacak. Bu düzenlemeyle Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde 2012 yılında başlattığımız kentsel dönüşüm çalışmaları yeni bir boyut kazanacak.”
YÜZYILIN DÖNÜŞÜMÜ OLACAK
Bakan Özhaseki, Türkiye Yüzyılı’na yakışır Yüzyılın Dönüşümü’nü gerçekleştireceklerini belirterek sözlerini şu şekilde sonlandırdı, “81 ilimizde afetlere dirençli, yatay mimariye sahip, mahalle kültürünü koruyan, Sıfır Atık uyumlu ve iklim dostu hayat alanlarını inşa edeceğiz.”
