Chroococcidiopsis (kısaca Chroo), çöllerde yaşayan bir siyanobakteri. Asya’dan Antarktika’ya kadar farklı bölgelerde bulunabiliyor. Dayanıklılığı sayesinde astrobiyologların ilgisini çekti ve uzay ortamında yapılan deneylere konu oldu.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştirilen BIOMEX ve BOSS deneylerinde Chroo, yaklaşık 1,5 yıl boyunca doğrudan uzay koşullarına maruz bırakıldı. Sonuçlar şaşırtıcıydı: UV ışınları en büyük tehdit olsa da, kayaların altında veya biyofilmin üst tabakasında korunmuş bakteriler hayatta kalmayı başardı.
DNA ONARIMI İLE YENİDEN HAYATA DÖNÜYOR
Dünya’ya döndüklerinde yeniden nemlendirilen Chroo örnekleri, DNA’sındaki hasarı onardı. Dahası, sonraki nesillerde ekstra mutasyon gözlenmedi. Yani bakterinin kendi onarım mekanizmaları, onu ölümcül radyasyona karşı koruyabiliyor.
DÜNYA ÜZERİNDE DE AŞIRI TESTLERDEN GEÇTİ
Chroo yalnızca uzayda değil, Dünya’da yapılan aşırı deneylerde de şaşırtıcı bir direnç gösterdi:
- İnsan için ölümcül dozun 2.400 katı gamma radyasyona maruz kaldı ve hayatta kaldı.
- -80°C’de dondurularak adeta “cam benzeri” bir uyku haline geçti ve uygun koşullar oluşunca yeniden canlandı.
- Mars ve Ay toprağında yaşayabildiği ve fotosentezle oksijen üretebildiği görüldü.
- Mars toprağında bulunan zehirli perkloratlara bile dayanabildi.
GELECEK ARAŞTIRMALAR
Bilim insanları şimdi Chroo üzerinde yeni projeler planlıyor:
- CyanoTechRider: Mikro yerçekiminde DNA onarım süreçlerini inceleyecek.
- BIOSIGN: Bakterinin kızılötesi ışıkla fotosentez yapabilme yeteneğini araştıracak. Bu da M-cüce yıldızların etrafında yaşam ihtimaline ışık tutabilir.
