Doğu Çin’in Shandong Eyaleti’ndeki arkeologlar, Çin Seddi’nin en eski bölümü olarak bilinen Qi Seddi üzerinde yakın zamanda bir kazı çalışmasını tamamladı. Çalışmalar, Qi Seddi’nin yeni bölümlerini, hendekleri, yerleşim temellerini, yolları, sıkıştırılmış toprak yapıları, kül çukurlarını ve geçmişten kalan diğer kalıntıları ortaya çıkardı.
Arkeologlar, bulunan bölümlerin yaşını tahmin etmek için karbon tarihleme ve toprak örneklemesi gibi çeşitli test yöntemleri kullandı. Ayrıca, belirli malzemelerin en son ne zaman ışığa veya ısıya maruz kaldığını ortaya çıkarabilen optik uyarımlı lüminesans tekniğini de uyguladılar.
BAZI BÖLÜMLER 10 METRE GENİŞLİĞİNDE
Bu yöntemler bir araya getirildiğinde, duvarın en eski bölümlerinin Batı Zhou Hanedanı (M.Ö. 1046-771) döneminde inşa edildiğini gösterdi. Diğer bölümler ise İlkbahar ve Sonbahar Dönemi (M.Ö. 770-476) ile Savaşan Devletler Dönemi'nde (M.Ö. 475-221) inşa edilmişti. Bazı bölümler yaklaşık 10 metre genişliğe kadar ulaşıyor.
Çin Kültürel Kalıntılar Derneği üyesi Liu Zheng, yaptığı açıklamada, “Bu arkeolojik keşif, Çin Seddi’nin inşa tarihini Batı Zhou dönemine kadar geri götürerek onu Çin’deki bilinen en eski Çin Seddi olarak konumlandırıyor,” dedi. “Bu, Çin Seddi arkeolojisinde önemli bir atılım olup Çin Seddi’nin kökenleri ve gelişimini netleştirmede bir dönüm noktasıdır.” diye devam etti.
KONUT BULUNDU
Arkeologlar ayrıca, seddin bir bölümü altında iki Zhou Hanedanı dönemi konutu buldu. Bu keşif, bölgenin seddenin inşa edilmesinden önce küçük bir yerleşim yerine ev sahipliği yapmış olabileceğini gösteriyor. Yarı yeraltı olan bu evler, yuvarlatılmış köşelere sahip kare temeller üzerine inşa edilmişti.
Seddin yaklaşık 1 mil (1,6 kilometre) kuzeyinde, ekip ayrıca tarihi Pingyin Şehri’ne ait kalıntılara rastladı.
Bu bulgular, Qi Seddi’nin yalnızca bir savunma sistemi olarak hizmet etmekle kalmadığını, aynı zamanda önemli ulaşım yollarını da korumaya yardımcı olabileceğini gösteriyor.
BİRÇOK TEHDİTLE KARŞI KARŞIYA
Çin Seddi, kuzey Çin boyunca 19.300 kilometre fazla bir alanı kapsıyor. 1987’den beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bu devasa savunma yapısının inşası 17. yüzyıla kadar devam etti.
Turistler genellikle Ming Seddi olarak bilinen ve 8.850 kilometre uzunluğundaki bölümü ziyaret ediyor. Bu kısım, Ming Hanedanı (1368-1644) döneminde inşa edilmiştir.
Çin Seddi, doğal erozyon ve insan kaynaklı zararlar da dahil olmak üzere birçok tehditle karşı karşıya. Eylül 2023’te, bir kısayol bulmaya çalışan iki inşaat işçisi, mevcut bir açıklığı genişletmek için bir ekskavatör kullanarak “geri dönüşü olmayan” hasara neden olmuştu.
Büyük Duvar uzmanı Dong Yaohui, Smithsonian dergisine 2008 yılında verdiği röportajda şunları söylemişti: “Çin Seddi bir mucizedir, sadece Çin için değil, tüm insanlık için bir kültürel başarıdır. Eğer onu sadece bir veya iki nesil içinde onarılamayacak kadar tahrip olmasına izin verirsek, bu bizim kalıcı utancımız olacaktır.”
