Yeni bir araştırma, evcil hayvanların evrimsel geçmişlerine rağmen şaşırtıcı derecede benzer yüz yapıları geliştirdiğini ortaya koydu. Evcil kedi ve köpeklerin kafatası biçimleri, milyonlarca yıllık evrimsel farklara rağmen birbirine yaklaşıyor. Bunun nedeni ise insanların bilinçli veya bilinçsiz şekilde yaptığı seçici üreme.
ABD’li evrimsel biyolog Abby Grace Drake liderliğinde yürütülen çalışmada, aralarında İran kedileri ve pug cinsi köpeklerin de bulunduğu 1810 kedi ve köpek kafatası incelendi. Bulgular, düz yüzlü hayvanlarda belirgin bir benzerlik olduğunu gösterdi. Her ne kadar kedi ve köpekler 50 milyon yıl önce evrimsel olarak ayrılmış olsa da bugün bazı ırklar neredeyse birbirinin aynısı görünüyor.
Drake ve ekibi, müze örneklerinden, veterinerlik fakültelerinden ve dijital arşivlerden elde edilen 3D kafatası taramaları ile kapsamlı bir analiz gerçekleştirdi. Hem kısa burunlu (pug gibi) hem de uzun burunlu (collie gibi) köpekler ile çeşitli kedi ırkları (Siyam, Maine Coon, İran kedisi) çalışmaya dahil edildi.
SEÇİCİ ÜREME DOĞAL EVRİMİ TERSİNE ÇEVİRDİ
Yaban kökenli köpeklerde (kurtlar, tilkiler, çakallar) uzun burunlu, tek tip kafatası yapısı görülürken, yaban kedilerinde (aslan, kaplan, jaguar) doğal bir çeşitlilik var. Ancak evcil türler, bu çeşitliliği uç noktalara taşıyor. Artık bazı kediler, belirli köpek ırklarıyla neredeyse aynı görünüyor. Örneğin, bazı kedi ırkları, XL bully cinsi köpeklere benzetilerek üretiliyor.
Bu benzerliğin arkasında insan beğenisi yatıyor. Düz yüzlü hayvanlar, yuvarlak kafa yapısı, küçük burun ve büyük gözleriyle insan bebeklerini andırıyor. Bu özellikler, bizde bakım içgüdüsünü tetikleyen “sosyal uyarıcılar” olarak biliniyor. Tıpkı martı yavrularının, ebeveynlerinin gagasındaki kırmızı noktaya vurarak yiyecek istemesi gibi, düz yüzlü hayvanlar da bizde bakım refleksini harekete geçiriyor.
SAĞLIK SORUNLARI GÖZ ARDI EDİLİYOR
Ancak bu sevimlilik bedelsiz değil. 2024 yılında Birleşik Krallık Hayvan Refahı Komitesi tarafından hazırlanan rapor, kedi ve köpeklerde seçici üremenin yol açtığı sağlık sorunlarını gözler önüne serdi. Düz yüzlü hayvanlarda solunum sıkıntıları, nörolojik problemler ve doğum komplikasyonları yaygın. Tavuklarda bile, aşırı büyütülmüş göğüs kası nedeniyle kalp ve akciğer sorunları yaşandığı belirtiliyor.
