Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, Salı günü televizyondan yaptığı beklenmedik bir açıklamayla askeri yönetim ilan etti. Bu karar, ülke genelinde şok etkisi yaratırken, parlamentoyu kuşatan askerlerin varlığı, yasa koyucuların hızla toplanıp kararı iptal etmesine yol açtı.
Azil Süreci Başladı
Muhalefet partileri Çarşamba günü Başkan Yoon'un azli için meclise resmi bir önerge sundu. Azil işleminin ilerlemesi için mecliste üçte iki çoğunluk ve Anayasa Mahkemesi’nden en az altı hâkimin desteği gerekiyor.
Meclis Başkanı Woo Won-sik, önergenin tartışılacağı oturumu iki gün içinde başlatabilir. Eğer Yoon görevden alınırsa, başbakan Han Duck-soo geçici olarak başkanlık yetkilerini devralacak.
Demokratik Parti, Yoon'un askeri yönetim kararını "anayasa ihlali ve isyan" olarak nitelendirerek istifasını talep etti: “Bu karar, başından beri geçersiz ve anayasaya aykırıdır. Bu, ciddi bir isyan eylemidir ve azil için mükemmel bir gerekçe sunmaktadır.”
Kısa Süreli Askeri Yönetim ve Tepkiler
Yoon, askeri yönetim ilanını, "anti-devlet güçlerini yok etme" gerekçesiyle duyurdu. Muhalefeti Kuzey Kore sempatizanı olmakla suçlayarak, bu adımın ülkeyi "çöküşten kurtaracağını" söyledi. Ancak, bu karar yalnızca altı saat yürürlükte kalabildi.
Kararın ardından 190 milletvekili, kapalı olan parlamento binasına zorla girerek askeri yönetim kararını iptal etti. Yoon’un danışmanları ve kabine üyeleri istifa çağrılarıyla karşı karşıya kalırken, Savunma Bakanı Kim Yong Hyun da yoğun eleştirilere maruz kaldı.
Başbakan Han Duck-soo, kabine üyelerine görevlerini sürdürmeleri için çağrıda bulunarak halka sabır çağrısı yaptı.
Toplum ve Uluslararası Tepki
Yoon’un açıklamasının ardından yüzlerce protestocu, parlamento önünde toplanarak istifasını talep etti. ABD ise Yoon’un kararını "ciddi bir endişe kaynağı" olarak değerlendirdi ve önceden bilgilendirilmediklerini belirtti.
Anayasa’ya göre başkan yalnızca savaş, savaş benzeri durumlar veya ciddi ulusal acil durumlarda askeri yönetim ilan edebilir. Ancak Güney Kore’nin böyle bir durumda olup olmadığı tartışmalı.
Askeri yönetim ilanı, basın ve toplantı özgürlüğü gibi hakların kısıtlanmasına, mahkemelerin yetkilerinin devre dışı bırakılmasına olanak tanıyor. Ayrıca, askerî yetkililer, karara uymayanları mahkeme kararı olmaksızın tutuklama yetkisine sahip olabiliyor.
Siyasi Çıkmazın Derinleşmesi
Yoon, 2022’de göreve gelmesinden bu yana, muhalefetin kontrolündeki parlamentoda politikalarını hayata geçirmekte zorlanıyor. Özellikle 2025 bütçe yasası üzerindeki anlaşmazlık, hükümet ve muhalefet arasındaki gerilimi artırmış durumda.
