Nanoteknoloji tekstil

Sosyal Medya Uzmanı Deniz Unay

Nanoteknolojinin tekstil alanına girmesinin ardından bu alanda pek çok farklı çalışmaların yapıldığı görülmektedir. Nano materyal olarak tanımlanan ve bu alanda tercih edilen ürünler bir, iki ve üç boyutlu olabilir. Genelde tek boyutlu olanlar son derece ince yüzey filmleri ve kaplamlar üzerinde kullanılabilir. Nanoteknolojinin tekstil sanayisinde kullanımının en büyük avantajı ise özellikle antibakteriyel özellikler taşıyan kumaşların geliştirilmesi olmuştur. Sağlık sektöründe bu teknoloji kullanılarak geliştirilen Nanoteknoloji kıyafetler günümüzde günlük hayatta da kullanılmaya başlamıştır. PES, PES – Pamuk ve PES – Viskon gibi üretim yapılarak bir yüzü PES adı verilen madde diğer yüzü pamuk ile hem insan vücuduna zarar vermeyen uyumlu kumaşlar hem de bakterileri barındırmayan özellikler kazandırılmaktadır.

EV TEKSTİLİNDE NANOTEKNOLOJİ KULLANIMI YAYGINLAŞIYOR

Leke tutmayan ve bakterileri barındırmayan nanoteknoloji ile geliştirilen kumaşların yanı sıra insan vücudunu dış etmenlere karşı koruyan yeni nesil nanoteknoloji ev tekstili üründen bahsetmekte mümkündür. Ticari anlamda tekstil alanında nanoteknolojinin en yaygın kullanım alanı, çeşitli nano parçacıklar kullanılarak kumaş ve giysilere sıvı iticiliği ve leke ve bakteri tutmaz özellikleri gibi unsurların eklenmesidir.

Hidrofobik yüzey üretimi sayesinde kıyafetlerin su damlacıklarının yüzey üzerinden akmasını ve tekstil ürününde yer edinmemesini sağlar. Son dönemde yaygın bir hale gelen bu tip ürünler kendi kendini temizleme beceresi sayesinde yaygınlaşmaya başlamıştır. Giyim ve ev tekstilinde tercih edilen bu nanoteknoloji ürünlerde:

Streç özelliği taşıyan mikro kapsüller, UV ışınlarına karşı dayanıklı ve renk değişimi yaşanmayan ürünler, Kötü kokulara karşı savaşan mikro kapsüller vb.

Farklı özellikler taşıyan nano materyallerin kullanıldığı görülmektedir. Bunların yanı sıra ev tekstili birçok ürün ve tekstil sektöründe nanoteknoloji uygulamalarının yaygınlaştığı görülmektedir.

Akıllı kıyafet dönemi başlayabilir

Nanoteknoloji sayesinde günümüzde kıyafetlerin de akıllı olmaya başladığı bir dönem başlamıştır. Bir kumaşın veya kıyafetin akıllı hale gelmesinin ise birçok avantajından söz edilebilir. Özellikle savunma sanayisinde akıllı kumaşlar örneğin yaralı bir askerin sağlık durumunu merkeze ileterek anlık rapor oluşturabilir veya tehlikenin geldiği yönün belirlenmesini sağlayabilir. Hazır giyim ve tekstil sektöründe ise akıllı kıyafetlerin nanoteknoloji kullanılarak üretilmesi; kırışıklık, su geçirmezlik ve antibakteriyel özelliklerinin dışında tekstil ürünlerinin internete bağlı bir şekilde üretilmesi ve etkileşim vermesi gündelik hayatta da bu tip ürünlerin geliştirilmesinin önünü açmıştır. Yakın bir gelecekte nanoteknoloji ile geliştirilmiş ve çevresiyle etkileşime geçerek kişiyi dış etmenlere karşı koruyan ve hayatı kolaylaştıran çözümler sunan tekstil ürünlerinin kullanımı yaygınlaşmaya başlayacaktır.

Akıllı kumaşlar ve tekstilde nanoteknolojinin avantajları Hazır giyim ve tekstil sektöründe nanoteknolojinin kullanılması birçok yönden avantaj sağlamaktadır. Bilinen genel anlamıyla kumaşların sahip olduğu bir takım temel özellikler bu teknoloji sayesinde bir adım öteye taşınarak gelecekte çok daha yaygın bir kullanım alanı elde edecek ürünlerin geliştirilmesini sağlamaktadır. Nanoteknoloji kumaşların giyim sektöründe kullanımı sayesinde:

Kendi kendini temizleyen kumaşlar, Kırışmama özelliği, Antibakteriyel, Yaraları tedavi edebilen ve dış etmenlere karşı koruyucu, Vücut fonksiyonlarını kontrol edebilme vb.

Başlıca temel özelliklere sahip kumaşlarla üretilen hazır giyim ürünlerinin sahip oldukları avantajlar arasında daha pek çok farklı unsurdan söz etmek mümkündür. Öte yandan ısı, ışık ve farklı etkileşimleri ile renk değişiminin yaşanması veya sağlık anlamında kişinin vücut fonksiyonlarını; nabız, tansiyon, sıcaklık vb. kontrol ederek uyarılar vermesi geleceğin modasında nanoteknolojinin de belirleyici olacağını ortaya koymuştur.

NANOTEKNOLOJİ KUMAŞLAR NASIL ÜRETİLİYOR?

Tekstil ürünlerine çeşitli özellikler kazandırmak için kimyasal maddelerine farklı teknikler kullanılarak lif yapısına eklenmesi nanoteknoloji ürünlerin geliştirilmesinin ilk aşaması olarak tanımlanabilir. Söz konusu kimyasalların sentetik lif yapısına eklenmesi ve kumaş yüzeyinde apre işlemleri sırasında eklenmesi gibi yöntemlerin tercih edildiği de görülmektedir. Nano lif polimer çözeltisi ile kumaş yüzeyinin kaplanması da nanoteknoloji tekstil ürünlerinin geliştirilmesinde kullanılan yöntemler arasında yer almaktadır.

Cilt bakımı yapan ev tekstili ürünler

Nanoteknoloji günümüzde en çok sağlık alanında uygulamalarına rastlanan bir üründür. Özellikle cilt bakımında da tercih edilen vitamin esaslı nano kapsüllerin kıyafetlerde kullanımı cilt bakımının yapılmasını sağlamaktadır. Bu kapsüllerin içinde yer alan A, C ve E vitaminlerinin bağı- şıklık sistemini desteklemesi ve toksinlere karşı koruması nanoteknolojinin tekstil alanında kullanımının da önemini gösteren unsurlar arasında yer almaktadır.

Nanoteknoloji kumaşların üretiminde kullanılan bir diğer yöntem ise nanolif kaplamadır. Mevcut kumaşın nanoliflerlel kaplanarak mevcut özelliklerinin çok daha iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için yüzey yapısının geliştirilmesine ilişkin bir yön- temdir. Farklı alanlarda kumaşın kullanılabilirliğini artırmak için kullanılabilir. Bu yöntem saye- sinde elektrospin metodu genel olarak antibakteriyel özelliklere sahip kumaşların geliştirilmesini sağlar.

Hayatı kolaylaştıran yepyeni çözümler

Güzel koku üreten (lavanta, zambak vb.) mikro kapsüller ile vitamin esaslı mikro kapsüllerin ortak kullanımı ile geliştirilen nanoteknoloji tekstil ürünleri hayatımızı kökünden değiştirme kapasitesine sahip geleceğin teknolojileri arasında gösterilmektedir. Tekstil başta olmak üzere günümüzde birçok farklı alanda kullanılan nanoteknoloji hayatı kolaylaştıran yepyeni çözümleri sunması ve gözle görülemeyecek kadar küçük olması sayesinde insanlığı geleceğe taşıyacak teknolojiler arasında yer almaktadır.

NANOTEKNOLOJİ TEKSTİL ÜRÜNLERİNİN GÜNÜMÜZDE KULLANIM ALANLARI

Nanoteknoloji ile geliştirilen kumaşların günümüzde kullanım alanlarını birçok farklı alanda görmek mümkündür. Başta sağlık çalışanlarının kıyafetleri olmak üzere deniz kıyafetlerinde ve tehlikeli mesleklerde çalışan kişiler için UV ışınları veya çeşitli kimyasal etkilere karşı koruyucu kıyafetler olarak kullanılabilir. Son yıllarda nanoteknoloji kullanımı ve bu alanda uygulama metotlarının gelişmesi sayesinde günlük kıyafetler üzerinde de nanoteknoloji kullanımı görülmektedir. Ev tekstili ürünlerin yanı sıra aynı zamanda günümüzde virüslere karşı koruyucu maske üretiminde de nanoteknoloji ürünü maskelerin kullanımından söz etmek mümkündür.

Nanoteknoloji ile üretimi gerçekleştirilen tekstil ürünlerinin günümüzde başlıca kullanım alanları:

Deniz kıyafetleri (mayolar ve plaj havluları), Ev ve taşıt tekstili, Spor ürünleri, İnşaat ve tarım sektörü, Sağlık ve tıp tekstil ürünleri vb.

Olarak sıralanabilir. Sadece meslekler için değil gündelik hayat için kullanımı uygun dekoratif ve giyim anlayışını değiş- tirecek en özel ürünler nanoteknoloji kullanılarak geliştirilmeye başlanmıştır.

Antibakteriyel kumaş üretimi mümkün

Kumaş yüzeyinde bakteri barındırmayan ve kaplandığı yüzeyde bakteri ile savaşmayı başaran nanoteknoloji kumaşlar özellikle son dönemde artan salgın hastalıklarla mücadelede ve korunmada önemli bir yere sahiptir. Örneğin ev tekstilinde nanoteknoloji kullanılarak geliştirilen halılar, yüzey tabakasının özel nano materyaller ile kaplanması sayesinde yaşayan bakterilerin hızlı bir şekilde yok edilme- sini sağlamaktadır. Benzer şekilde savunma sanayisinde de kullanılan ve özel amaçlarla geliştirilen antibakteriyel çoraplar, mantar veya farklı tip bakterilere karşı kişilerin ayaklarını korumakta ve kötü kokuların önüne geçmektedir.

Sağlık çalışanlarının da sağlığının korunması için antibakteriyel özelliklere sahip kıyafet ve maskelerin kullanımı hem vücut sağlığının korunmasına hem de kıyafetleri üzerinde virüs ve bakterilerin varlığını sürdürmesinin engellenmesine katkı sağlamaktadır.

Nanoteknoloji kullanılarak geliştirilen antibakteriyel kumaşların günümüzde kullanım alanı her geçen gün yaygınlaşmaya başlamıştır.