Kanın sadece taşıdığı oksijen değil, genetik yapısı da sağlığımızla ilgili önemli ipuçları taşıyor. 2022 yılında yayımlanan kapsamlı bir genetik araştırma, A kan grubunun A1 alt türüne sahip bireylerin, 60 yaşından önce inme geçirme riskinin %16 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Araştırma, 18-59 yaş arası 17.000 inme hastası ile 600.000'den fazla sağlıklı bireyin verilerini içeren 48 farklı genetik çalışmanın analizine dayanıyor. Bilim insanları, inme riskine neden olan genetik yapıları taradıklarında, kan grubu genlerinin yer aldığı bölgede önemli bir ilişki tespit etti.
A GRUBUNA GÖRE O GRUBUNDA RİSK %12 DAHA DÜŞÜK
A grubu bireylerin genç yaşta inme geçirme riski daha yüksekken, O1 grubuna sahip olan bireylerin ise inme riski %12 oranında daha düşük çıktı.
University of Maryland'dan vasküler nörolog ve araştırma lideri Steven Kittner, A grubunun neden daha fazla risk taşıdığını henüz bilmediklerini belirtti. Ancak bunun kan pıhtılaşmasında rol oynayan trombositler, damar çeperlerini kaplayan hücreler ve dolaşımdaki bazı proteinlerle ilişkili olabileceğini vurguladı.
ENDİŞEYE GEREK VAR MI?
Uzmanlar, A grubunun erken inme riskini artırdığını kabul etse de, bu farkın küçük bir oran olduğunu ve ilave tarama veya özel önlemler alınmasının gerekmediğini söylüyor. Bu çalışma, riskin mutlak değil, göreli bir artış olduğunu hatırlatıyor.
ABD'de her yıl yaklaşık 800.000 kişi inme geçiriyor ve bunların %75’i 65 yaş üstünde. Yani inme hâlâ büyük oranda yaşa bağlı bir hastalık olarak kabul ediliyor.
Araştırma ayrıca, A grubu taşımanın etkisinin sadece erken yaşta ortaya çıkan inme vakalarında belirgin olduğunu, 60 yaş üstü bireylerde bu etkinin kaybolduğunu gösterdi. Bu da genç yaşta görülen inmelerin, ateroskleroz (damar tıkanıklığı) gibi nedenlerden çok, kan pıhtısı oluşumuyla ilişkili olduğunu düşündürüyor.
B GRUBUNDA DA RİSK YÜKSEK
Çalışmada dikkat çeken bir diğer bulgu ise, B kan grubuna sahip bireylerin, yaş farkı olmaksızın inme geçirme riskinin %11 daha fazla olduğu yönünde.
Daha önceki genetik araştırmalar da, ABO gen bölgesinin, damar sertliği, kalp krizi ve toplardamarlarda pıhtılaşma (venöz tromboz) ile ilişkilendirildiğini ortaya koymuştu.
KAN GRUBUNUZ, SAĞLIĞINIZLA İLGİLİ DAHA FAZLASINI SÖYLÜYOR OLABİLİR
Her ne kadar kan grubunun doğrudan kaderinizi belirlemediği bilinse de, genetik yapının sağlık üzerindeki etkileri her geçen gün daha net ortaya çıkıyor. Bu tarz çalışmalar, gelecekte kişiselleştirilmiş tıp uygulamaları ve önleyici sağlık stratejileri geliştirilmesinde kilit rol oynayabilir.
Ancak uzmanlar, henüz bu verilerin günlük sağlık uygulamalarına yansıyacak kadar güçlü olmadığını, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu vurguluyor.
