Beton, dayanıklı ve çok yönlü bir yapı malzemesi olsa da en büyük zayıflıklarından biri kırılgan oluşu. Mekanik stres altında çatlama eğiliminde olan betonun bu zaafına bilim dünyasından etkileyici bir çözüm geldi: Kendi kendini onaran, sentetik likenle güçlendirilmiş yeni nesil beton.
Texas A&M Üniversitesi'nden makine mühendisi Congrui Grace Jin liderliğindeki ekip, besin gerektirmeyen sentetik liken kullanarak tamamen kendine yetebilen bir beton geliştirdi. Daha önce bakterilerle yapılan benzer denemelerde, bu mikroorganizmaların çalışmaya devam edebilmesi için dışarıdan besin verilmesi gerekiyordu. Ancak bu yeni yöntemde, böyle bir müdahaleye gerek kalmıyor.
YAPAY VERSİYON
Sentetik likenler, doğada simbiyotik bir yaşam sürdüren mantar ve siyanobakterilerin yapay bir versiyonu. Bu yapılar, atmosferden karbondioksit ve azot alarak yaşamlarını sürdürüyor. Mantar bileşeni ise iyonize kalsiyumu çekerek çatlakları kalsiyum karbonatla dolduruyor. Bu madde doğada yumurta kabukları, mercanlar ve deniz kabuklarında da bulunuyor.
Laboratuvar testlerinde bu likenlerin beton çatlaklarını etkin biçimde kapattığı ve çatlakların ilerlemesini durdurduğu görüldü. Araştırmacılar, bir sonraki adımda bu teknolojinin mevcut çatlaklarla nasıl başa çıktığını inceleyecek.
Bu yeni gelişme, antik Roma’nın kendini onaran betonuna benzerliğiyle dikkat çekerken, modern yapıların ömrünü artırma potansiyeliyle büyük umut vadediyor.
