1979 yılından bu yana Avrupa'da öksürük şuruplarında kullanılan ve ambroksol adı verilen bir bileşen, Parkinson hastalığına bağlı demansın psikiyatrik semptomlarını hafifletmede etkili olabilir. Kanada'nın Western Üniversitesi'nde yürütülen altın standart faz 2 klinik çalışmada, ambroksol alan hastalarda belirtilerin kötüleşmediği gözlemlendi.
SEMPTOMLAR KONTROL ALTINDA TUTULDU
Çalışmaya Parkinson demansı tanısı konmuş 47 hasta katıldı. Bir yıl boyunca yüksek doz ambroksol verilen 22 hasta, sanrılar, halüsinasyonlar, kaygı, sinirlilik, apati ve anormal motor hareketler gibi nöropsikiyatrik belirtilerde istikrar gösterdi. Buna karşılık, plasebo verilen 25 hastada ortalama 3,73 puanlık kötüleşme gözlemlendi. Ambroksol grubundakilerde ise bu skor ortalama 2,45 puan azaldı.
Bununla birlikte, her iki grup arasında bellek ve dil gibi bilişsel işlevlerde kayda değer bir fark bulunamadı. Ancak ambroksol kullananlar daha az düşme yaşadı ve genel olarak nöropsikiyatrik semptomlar daha az ilerleme gösterdi.
YÜKSEK RİSK GRUBUNDA BİLE OLUMLU ETKİ GÖRÜLDÜ
Araştırma ekibi, Parkinson hastalığıyla ilişkili yüksek riskli GBA1 gen varyantına sahip bazı katılımcıların bilişsel işlevlerinde iyileşme gözlemledi. Bu genetik varyant, beyinde Lewy cisimcikleri gibi zararlı protein birikimleriyle ilişkilendirilen düşük Glukoserebrozidaz (GCase) enzimi aktivitesine neden olabiliyor.
Ambroksolün GCase enzimi aktivitesini 1,5 kat artırdığı tespit edildi. İlacı kullanan hastalarda ciddi yan etki görülmezken, hafif-orta düzeyde sindirim sorunları yaşayan birkaç hasta denemeden ayrıldı.
KANDA BEYNE GEÇEBİLİYOR, GELECEK VADEDİYOR
Ambroksol’ün kan-beyin bariyerini kolayca geçebildiği biliniyor. Bu özelliği sayesinde Parkinson’un yanı sıra ALS, Gaucher hastalığı, sinir iltihapları veya omurilik hasarı gibi nörodejeneratif rahatsızlıkların tedavisinde de potansiyel taşıdığı düşünülüyor.
Daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç duyulsa da, bilim insanları elde edilen sonuçların umut verici olduğunu belirtiyor.
"Bu erken deneme bize umut verdi," diyen nörolog Dr. Stephen Pasternak, "Eğer Ambroksol gibi bir ilaç etkili olursa, gerçek bir fark yaratabilir ve yaşam kalitesini artırabilir," ifadelerini kullandı.
