Su kaynaklarında yaşayan parazitik solucan Schistosoma mansoni, insan derisini geçerek vücuda giriyor ve burada büyüyüp üreyebiliyor. İlginç olan, bu süreç sırasında ne ağrı ne de kaşıntı hissedilmesi; bu sayede parazit fark edilmeden vücuda yerleşebiliyor ve schistosomiasis adı verilen kronik hastalığa yol açıyor.
Yeni yapılan bir araştırma, parazitin vücudun savunma mekanizmalarını nasıl atlattığını ortaya koydu. Bilim insanları, S. mansoni’nin derideki TRPV1+ sinir hücrelerini baskılayan moleküller ürettiğini keşfetti. Bu sinir hücreleri normalde ısı, batma ve kaşıntı gibi uyarılar göndererek vücudu tehlikeye karşı uyarıyor ve bağışıklık yanıtını tetikliyor.
FARELER ÜZERİNDE DENEME
Araştırmacılar, fareleri parazitle enfekte ederek ve kontrol grupları oluşturarak deney yaptı. Farelerin ayakları hafif sıcaklıktaki bir yüzeye kondu ve hangi farelerin sinirsel olarak tepkisiz kaldığı ölçüldü. Ayrıca omurilik sıvısından alınan nöron kültürlerine kapsaisin eklenerek bağışıklık yanıtı gözlemlendi. Sonuçlar, enfekte farelerin TRPV1+ nöronlarının baskılandığını ve bağışıklık yanıtının kontrol grubuna kıyasla zayıf kaldığını gösterdi.
GELECEKTEKİ TEDAVİ UMUTLARI
Tulane Tıp Okulu’ndan immünolog De’Broski Herbert, “S. mansoni’nin TRPV1+ baskılayan moleküllerinin tanımlanması, schistosomiasis’e karşı önleyici tedaviler geliştirmemizi sağlayabilir. Örneğin risk altındaki kişiler için TRPV1+ aktivasyonu sağlayan topikal ürünler düşünülebilir” diyor.
Ayrıca, bulguların yeni nesil ağrı kesici ilaçlar geliştirmek için de potansiyel taşıdığı belirtiliyor. Ancak bağışıklığın baskılanmasının tehlikeli olabileceği uyarısı yapılıyor ve daha fazla araştırma gerektiği vurgulanıyor.
Araştırmanın bir sonraki adımı, parazitin TRPV1+ baskılayıcı moleküllerini daha detaylı inceleyerek, moleküllerin tam olarak hangi mekanizmalarla çalıştığını ortaya çıkarmak olacak.
