Güneş, son yılların en yoğun aktivite dönemine girdi ve bu öfkesini, uzaydaki binlerce Starlink uydusuna yöneltti. NASA’nın yaptığı kapsamlı araştırmaya göre, 2020-2024 yılları arasında Dünya’ya düşen 523 Starlink uydusunun sayısı, Güneş’in hareketleriyle doğrudan bağlantılı.
NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden uzay fizikçisi Denny Oliveira liderliğindeki ekip, Güneş’in 11 yıllık döngüsünün zirvesine yaklaşmasıyla birlikte artan güneş patlamalarının, uzaydaki Starlink uydularının yörüngelerinden çıkmasına neden olduğunu ortaya koydu. Özellikle 2024 yılında, önceki yıllara kıyasla büyük bir artış yaşandı ve tam 316 uydu yörüngeden düştü.
DÜNYAYA GERİ DÜŞÜYOR
Peki bu neden oluyor? Güneş’ten gelen koronal kütle püskürmeleri ve yoğun güneş rüzgarları, Dünya’nın üst atmosferini ısıtarak genişletiyor. Bu genişleyen atmosfer ise, alçak Dünya yörüngesindeki uydulara daha fazla sürtünme uygulayarak yörüngelerinin bozulmasına yol açıyor. Sonuç olarak, uydular kontrolü kaybedip Dünya’ya geri düşüyor.
İlginç olan ise, uyduların %72’sinin, güçlü güneş fırtınaları sırasında değil, daha hafif jeomanyetik koşullarda yavaş yavaş yörüngelerinin bozulmasıyla düştüğü. Bu, uzun vadeli sürtünme etkisinin, ani fırtına etkilerinden daha belirleyici olduğunu gösteriyor.
SpaceX’in 8.873 Starlink uydusunun büyük çoğunluğu hala görevde olsa da, bu durum gelecekteki uzay operasyonları için önemli bir uyarı niteliğinde. Araştırmacılar, bu bulguların, uyduların yörüngede kalmasını sağlayacak daha etkili sürtünme modellerinin geliştirilmesi ve olası uzay çarpışmalarının önlenmesi için kritik olduğunu belirtiyor.
Özetle, Güneş’in yükselen öfkesi, uzayda milyarlarca dolar değerindeki teknolojiyi doğrudan etkiliyor. Uzay çağı için yeni bir zorluk kapıda.
