Türkiye, Baltık Denizi, Adriyatik Denizi ve Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin enerji, ulaştırma ve dijitalleşme alanlarındaki altyapı eksikliklerini gidermeyi amaçlayan “Üç Deniz Girişimi”ne “Stratejik Ortak” statüsüyle dahil oldu. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından alınan bilgilere göre, Türkiye'nin bu statüye kabulü, 28-29 Nisan 2025 tarihlerinde Polonya'nın başkenti Varşova'da düzenlenen 10. Zirve’de resmiyet kazandı.
GİRİŞİMİN YAPISI VE AMAÇLARI
2015 yılında Polonya ve Hırvatistan öncülüğünde kurulan Üç Deniz Girişimi, Orta ve Doğu Avrupa’daki AB üyesi 13 ülkenin altyapı yatırımlarını desteklemeyi hedefliyor. Girişim, üç farklı katılım statüsüne dayanıyor:
Katılımcı Üyeler: Sadece AB ülkeleri (örneğin Polonya, Romanya, Avusturya) bu statüye sahip.
Stratejik Ortaklar: Girişime finansal katkı ve politik destek sağlayabilen ülkeler ve kurumlar (örneğin ABD, Almanya, Japonya).
Ortak Katılımcılar: AB üyesi olmayan ancak girişimle yakın çalışan ülkeler (örneğin Ukrayna, Moldova).
Türkiye'nin “Stratejik Ortaklık” başvurusu, bu zirvede oydaşma yoluyla kabul edildi.
ZİRVEYE ÖZEL KONUK KATILIMI
Türkiye, daha önce 11 Nisan 2024’te Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta düzenlenen 9. Zirve'ye İngiltere, İspanya, Finlandiya ve İsrail ile birlikte “özel konuk” statüsünde katılmıştı.
ÇOK TARAFLI İŞBİRLİĞİ VE PROJELER
Stratejik Ortaklık statüsü, Türkiye’ye enerji, ulaştırma ve dijital altyapı alanlarında ikili düzeyde yürüttüğü iş birliklerini çok taraflı düzleme taşıma fırsatı sunacak. Türkiye ayrıca bu platform aracılığıyla ekonomik büyüme, altyapı yatırımları ve enerji güvenliği konularında bölgesel düzeyde daha etkin bir rol oynayacak.
UKRAYNA’NIN YENİDEN İMARI DA GÜNDEMDE
Girişimin öncelikli gündemlerinden biri de Ukrayna’nın yeniden imarı ve altyapısının iyileştirilmesi olacak. Türkiye, bu süreçte hem teknik hem de diplomatik katkı sağlamayı hedefliyor.
ÖZEL SEKTÖR DE SÜRECİN İÇİNDE
Üç Deniz Girişimi’nin önemli bir diğer ayağını ise özel sektörle kurulan iş birlikleri oluşturuyor. Her zirve kapsamında düzenlenen iş forumlarında, kamu ve özel sektör temsilcileri bir araya gelerek somut projelere odaklanıyor.
