Kalp sağlığı için uykunun önemi uzun süredir biliniyor. Ancak İsveç’teki Uppsala Üniversitesi'nden bilim insanları, az uykunun kalbe nasıl zarar verdiğini artık daha net ortaya koyuyor.
Yeni araştırmaya göre, yalnızca üç gece boyunca günde 4 saat uyumak, kandaki iltihapla ilişkili protein düzeylerini artırıyor. Bu proteinler vücudun stres ya da hastalıkla savaşırken ürettiği moleküller olsa da, uzun süre yüksek kalmaları damarları zedeleyip kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı ve ritim bozukluğu gibi ciddi sorunlara yol açabiliyor.
Araştırmaya 16 sağlıklı genç erkek katıldı. Katılımcılar, laboratuvar ortamında üç gece boyunca hem yeterli (8,5 saat) hem de yetersiz (4,25 saat) uyudukları iki ayrı deneysel düzeneğe alındı. Her uyku döngüsünün sonunda yüksek tempolu bir bisiklet egzersizi yaptılar ve egzersiz öncesi ve sonrası kanları incelendi.
90 FARKLI PROTEİN ÖLÇÜMÜ
Araştırmacılar, kandaki yaklaşık 90 farklı proteini ölçtü. Uyku yoksunluğu, kalp hastalıklarıyla bağlantılı iltihap belirteçlerinde belirgin bir artışa yol açtı. Normalde egzersiz sonrası artan ve kalp ile beyin sağlığını destekleyen interlökin-6 ve BDNF gibi faydalı proteinlerin düzeyi ise kötü uykudan sonra daha düşük çıktı.
Bu değişikliklerin sadece birkaç gecelik kötü uykuda ve genç, sağlıklı bireylerde bile meydana gelmesi ise endişe verici. Günümüzde her dört kişiden biri vardiyalı çalıştığı için uyku düzeni bozulmuş durumda.
Ayrıca kan örneklerinin alındığı saat de önemliydi: Protein düzeyleri sabah ve akşam arasında değişkenlik gösterirken, bu fark uykusuzlukla daha da belirginleşti. Bu da uykunun yalnızca kan değerlerini değil, bu değişimlerin ne zaman ortaya çıktığını da etkilediğini gösteriyor.
Modern yaşam bize uykudan feragat etmeyi öğretmiş olabilir, ancak bedenimiz bu açığı sessizce ve acımasızca kaydediyor.