Michigan Sağlık ve İnsani Hizmetler Departmanı verilerine göre Detroit’te yaşayan 17 yaş altı çocuklar, eyalet genelindeki yaşıtlarına kıyasla neredeyse üç kat daha fazla astım nedeniyle hastaneye kaldırılıyor. Astım ölümleri ise eyalet ortalamasının dört kat üzerinde.
Michigan Sağlık ve İnsani Hizmetler Departmanı’nın 2 Eylül 2025’te yayımladığı verilere göre 2019-2023 yılları arasında Detroit’te çocukların astım nedeniyle hastaneye kaldırılma oranı dikkat çekici boyutlara ulaştı. Aynı dönemde astım nedeniyle hayatını kaybeden çocukların oranı ise eyalet ortalamasının dört katı oldu. Uzmanlar, astımdan ölümün nadir görüldüğünü ve büyük oranda önlenebilir olduğunu vurguluyor.
Astım ve Alerji Vakfı’nın yıllık raporunda Detroit, ABD’nin “astımla yaşamanın en zor olduğu şehir” ilan edildi. Raporda hava kirliliği ve düşük gelirli nüfus oranının yüksekliği, astım riskini artıran temel faktörler arasında gösterildi.
Detroit, geçen yıl bu listede üçüncü sıradaydı.
ASTIM HAYATI ZORLAŞTIRIYOR
Uzmanlara göre astım sadece fiziksel sağlığı değil, ailelerin günlük yaşamını da etkiliyor. Çocuklar okula düzenli gidemiyor, ebeveynler işlerini aksatabiliyor. Özellikle eylül ayı çocuklarda astım alevlenmelerinin zirve yaptığı dönem olarak öne çıkıyor.
Detroit’teki Focus: HOPE adlı erken çocukluk eğitim merkezinde 2024-2025 eğitim döneminde öğrencilerde astım tanılarında %20 artış gözlendi. Kurumun Head Start programı ağustosta federal fon kaybı nedeniyle kısmen kapansa da sağlık çalışanları ailelerle iş birliği içinde bakım desteğini sürdürmeye çalışıyor.
ASTIMI TETİKLEYEN FAKTÖRLER
Astım, çocukların akciğerlerinde iltihaplanma ve daralmaya neden oluyor. Bu durum öksürük, hırıltılı solunum ve nefes darlığı gibi belirtilerle ortaya çıkıyor. İklim değişikliği, hava kirliliği, obezite ve kapalı alanlarda uzun süre vakit geçirmek astım riskini artırıyor.
İLAÇLAR VE TEDAVİ YAKLAŞIMI
Astım tedavisinde acil inhalerler, günlük uzun etkili inhalerler ve nebülizatör cihazları kullanılıyor. Uzmanlar inhalerlerdeki kortizonun ebeveynlerce yanlış anlaşıldığını, bu ilaçların yalnızca akciğerde etkili olduğunu ve çocuklarda uzun vadeli yan etki bırakmadığını belirtiyor.
Kısa süreli “oral kortikosteroid kürleri” ağır ataklarda kullanılıyor ve hastaneye yatışı engellemede kritik rol oynuyor.
OKULLARDA ACİL DURUM PLANI ŞART
Uzmanlar, her okulun öğrenciler için bir astım eylem planı bulundurması gerektiğini söylüyor. Çocuğun hangi durumda, hangi ilaçla ve hangi dozda tedavi edilmesi gerektiğini belirten bu plan, hem öğretmenlerin hem de ailelerin süreci yönetmesini kolaylaştırıyor.
EVDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER
- Dışarıdan gelen kıyafetleri odalara sokmamak
- Saçların gece yatmadan önce yıkanması
- HEPA filtreli süpürge kullanmak
- Evin sık sık havalandırılması
- Günlük hijyen ve sıvı alımına dikkat etmek
Bu adımlar, astım ataklarının azalmasına yardımcı olabiliyor.
