Singapur’un mangrov ormanlarında yaşayan ve görüntüsüyle dikkat çeken yüz bantlı yengeç Parasesarma eumolpe, bilim insanlarını şaşırtan bir yeteneğe sahip: Bu canlılar, yüzlerinde bulunan parlak renkli bantları kullanarak birbirlerine ışık sinyalleri gönderiyor.
Hayvanlar âleminde renkler, genellikle iletişim aracı olarak kullanılır. Kamuflajdan eş seçimine, tehlike uyarısından beslenme sinyallerine kadar birçok amaca hizmet eden bu görsel göstergeler, araştırmacılar için büyük önem taşıyor.
ERKEKLER DAHA MAVİ GÖRÜNÜYOR
Bilim insanları daha önce bu yengeçlerin yüz bantlarının dişiler ve erkekler arasında farklılık gösterdiğini, erkeklerin daha mavi tonlar yansıttığını ve bantların parlaklığının yengeçlerin beslenme durumuna göre değiştiğini ortaya koymuştu. Ancak bu bantların neden bu kadar parlak olduğu gizemini koruyordu.
Yeni araştırmada, yengeçler laboratuvar ortamına alındı ve yüz bantlarına ışık tutulduğunda ne olduğu gözlemlendi. Sonuçlar oldukça şaşırtıcıydı: Yengeçler, bu bantlar aracılığıyla 5 ila 50 santimetre mesafedeki diğer yengeçlerin gözlerine ışık huzmesi gönderebiliyordu. Özellikle rakip erkekler, parlak bantlara sahip yengeçlere daha fazla ilgi gösteriyordu.
ARABA FARI GİBİ IŞIĞI ODAKLIYOR
Araştırmacılar, bu bantların iç yapılarında herhangi bir mikro yapıya veya ışık kırılmasına neden olan özel katmanlara rastlamadı. Bunun yerine, yüz bantlarının dışa doğru içbükey (konkav) yapıda olması sayesinde bir araba farı gibi ışığı odaklayabildiği keşfedildi.
Bu özellik, hayvanlar arasında bir ilk olabilir. Daha önce kediler ve timsahlarda göz içindeki yapılar ışığı yansıtarak gece görüşünü artırıyordu. Ancak yüzeyde yer alan böyle bir ışık yansıtma mekanizması doğada ilk kez görülüyor.
Araştırmacılar, bu keşfin hayvanlardaki görsel iletişimi anlama konusunda yeni bir sayfa açabileceğini düşünüyor. Ayrıca doğada keşfedilmeyi bekleyen başka "ışıklı kaşlar" da olabilir.
