Bolivya’daki Uturuncu Yanardağı'nın altında keşfedilen hareketlilik hem tehlike hem de ekonomik potansiyel taşıyor.
Bolivya'nın Sur Lípez bölgesinde yer alan ve 250 bin yıldır patlamayan Uturuncu Yanardağı, yeniden bilim dünyasının gündeminde. Cornell Üniversitesi’nden jeofizikçi Matthew Pritchard ve ekibi, bu dev volkanın yüzeyde sessiz görünse de yeraltında hâlâ aktif olduğunu ortaya koydu.
TEPESİ HER SENE 1 SANTİMETRE YÜKSELİYOR
Son yıllarda yaşanan sismik hareketler ve gaz salınımları dikkat çekmişti. Bilim insanları, 1.700’den fazla depremin verilerini analiz ederek, volkanın altındaki magma ve gaz odacıklarını görüntülemeyi başardı. Elde edilen verilere göre, yüzeyin hemen altında sıcak su yükseliyor ve kraterin altında gaz birikiyor. Bu da volkanın tepesinin her yıl yaklaşık 1 santimetre yükselmesine neden oluyor.
PATLAMA RİSKİ DÜŞÜK
Uzmanlara göre, volkanın yakın zamanda patlama riski oldukça düşük. Ancak bu hareketlilik, yeraltındaki değerli madenlerin (örneğin bakır) nasıl oluştuğunu anlamak için büyük önem taşıyor. Pritchard, "Bu sıvılar, erimiş kayaların içinden geçerken mineralleri toplar ve başka yerlere taşıyıp biriktirir. Bu süreç, ekonomik açıdan da faydalı olabilir" dedi.
Araştırma, yüzeyde uyuyan gibi görünen volkanların bile derinlerde nasıl aktif olabileceğini gösteriyor. Çoklu veri kaynaklarının ve disiplinler arası çalışmaların volkanik risklerin belirlenmesinde ne kadar önemli olduğu bir kez daha vurgulanıyor.
