Asteroit Ryugu, Güneş Sistemi’nin en eski hatıralarından biri. 2020’de Hayabusa2 uzay aracı tarafından Dünya’ya ulaştırılan iki küçük toz tanesi, gezegenimizde bulunan tüm kayaçlardan daha yaşlı mineraller içeriyor.
Biri yüzeyden, diğeri ise asteroitin içinden alınan bu örnekler, Güneş Sistemi’nin oluşum sürecinde gerçekleşen kimyasal tepkimeleri anlamak için eşsiz birer arşiv niteliğinde.
X-IŞINI ANALİZİ GİZLİ DETAYLARI ORTAYA ÇIKARDI
2024’te yayımlanan ve ABD Enerji Bakanlığı’na bağlı Brookhaven Ulusal Laboratuvarı’nın basın bülteniyle duyurulan çalışmada, yüksek çözünürlüklü X-ışını teknikleri kullanılarak mineraller zarar verilmeden incelendi.
Araştırma ekibi, yalnızca 9,3 miligramlık Ryugu materyali üzerinde çalışabildi. Bu küçücük örneklerde bile selenyum, manganez, demir, kükürt, fosfor, silisyum ve kalsiyum gibi elementler tespit edildi.
DÜNYA’DA BULUNMAYAN BİR MİNERAL
En dikkat çekici bulgu ise fosforun iki farklı formda bulunması oldu: Biri diş ve kemiklerimizde yer alan fosfat minerali, diğeri ise Dünya’da bulunmayan nadir bir fosfit minerali.
Daha sonra yapılan ek analizlerde bu maddenin hidrate amonyum magnezyum fosfor (HAMP) olduğu anlaşıldı. Dünya’da rastlanmayan bu kristal yapı, yalnızca struvit adlı minerale benzerlik gösteriyor. İlginç olan ise struvitin biyolojik oluşumlarla bağlantılı olması ve böbrek taşlarının yapısında bulunması.
Astrobiyolog Matthew Pasek, 2024’te Nature Astronomy için kaleme aldığı yazısında bu bulguyu şöyle değerlendirdi:
“Ryugu’da HAMP mineralinin keşfi, Dünya’daki yaşamın kökeninde dış uzaydan gelen maddelerin rolünü bir kez daha gündeme getiriyor.”
YAŞAMIN İZLERİ UZAYDA MI GİZLİ?
Bilim insanları, Ryugu’dan elde edilen her bir zerre verinin, Güneş Sistemi’nin başlangıcını ve Dünya’daki yaşamın kaynağını anlamamıza bir adım daha yaklaştırdığını vurguluyor.
