Gerçek yaşımız ile bedenimizin biyolojik yaşı her zaman örtüşmeyebilir. Vücudumuz takvim yaşımıza göre daha hızlı veya yavaş yaşlanabilir. Bu farklar, ne kadar yaşayacağımızı veya hangi hastalıklara yakalanabileceğimizi tahmin etmede kritik bir rol oynar.
Bu konuda büyük bir adım atan uluslararası araştırmacılar, yalnızca tek bir beyin taramasıyla biyolojik yaşın ve sağlık risklerinin tespit edilebildiği yeni bir araç geliştirdi. DunedinPACNI adı verilen bu sistem, bireylerin beyin yapısına bakarak bedenin yaşlanma hızını ölçebiliyor.
KAYNAK 50 YILLIK VERİLER
Araç, Yeni Zelanda’nın Dunedin kentinde 1972-73 yıllarında doğan 1.037 kişinin yıllar boyunca toplanan sağlık verilerine dayanıyor. Araştırmacılar bu veriler sayesinde biyolojik yaşlanmayı ölçmeyi başardı ve bu ölçüm tekniğini bir beyin görüntüsüyle uyumlu hale getirdi.
Duke Üniversitesi’nden nörobilimci Ahmad Hariri, “Asıl heyecan verici olan şey, orta yaşta topladığımız verilerle insanların yaşlanma hızını ölçebilmemiz. Bu sayede ileri yaşta demans teşhisini tahmin edebiliyoruz,” dedi.
99 FARKLI BEYİN ÖLÇÜMÜ KULLANILIYOR
DunedinPACNI aracı, beyin korteksinin kalınlığı ve gri madde hacmi gibi 99 farklı nörolojik ölçümü analiz ediyor. Bu ölçümler, bireyin bedeninin yaşına oranla ne kadar hızlı yaşlandığını belirlemeye yardımcı oluyor.
Geliştirilen sistem daha sonra dünya çapında 50 binden fazla kişinin sağlık verileri üzerinde test edildi. Sonuçlar, aracın yalnızca biyolojik yaşı tahmin etmekte değil, aynı zamanda bilişsel bozukluklar ve kalp krizi gibi riskleri öngörmekte de başarılı olduğunu gösterdi.
ALZHEİMER’LA SAVAŞTA YENİ UMUT
Araştırmacılar, bu aracın özellikle Alzheimer ve diğer demans türlerinin erken teşhisinde devrim yaratabileceğini düşünüyor.
“Bu sistemi, Alzheimer ve benzeri demansların riskini önceden öngörmekte ve hastalığın ilerleyişini takip etmekte önemli bir araç olarak görüyoruz,” diyor Hariri.
Eğer bir kişinin bedeni takvim yaşından daha hızlı yaşlanıyorsa, bu durum yıllar öncesinden fark edilip önlemler alınabilir. Beslenme alışkanlıkları ve egzersiz rutini gibi yaşam tarzı değişiklikleriyle ciddi hastalıkların gelişimi engellenebilir.
