Günümüzde pek çok kişi, podcast’leri, sesli kitapları ve çevrim içi içerikleri 1.5x veya 2x hızla dinlemeyi tercih ediyor. Özellikle gençler arasında bu durum neredeyse yeni bir norm haline gelmiş durumda. Ancak yapılan araştırmalar, hızlı dinlemenin bilgi edinimi ve hatırlama üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini ortaya koyuyor.
Kaliforniya’da yapılan bir ankete göre, öğrencilerin yüzde 89’u çevrim içi dersleri farklı hızlarda izliyor. Zaman kazandırması, içeriği birkaç kez gözden geçirme fırsatı sunması gibi avantajları olsa da, beynin bilgi işleme süreci bu tempoya her zaman ayak uyduramıyor.
HAFIZA 3 AŞAMADA ÇALIŞIR
Araştırmacılara göre, konuşma bilgisiyle karşılaşan beyin öncelikle veriyi kodlar, ardından depolama aşamasına geçer ve son olarak geri çağırır. Konuşmalar genellikle dakikada 150 kelime civarındadır. Bu hız 300-450 kelimeye çıksa da hâlâ anlaşılabilir kalabilir. Ancak anlama derinliği ve hatırlayabilme kabiliyeti bu noktada zarar görebilir.
ÇOK HIZLI İZLEME BİLGİYİ SİLİYOR
24 çalışmayı kapsayan yeni bir meta-analiz, 1.5x hızına kadar olan artışların hafif zararlı etkiler yarattığını gösterdi. Ancak 2x ve üzerindeki hızlarda performans kaybı orta ila yüksek düzeyde. Örneğin normal hızda ortalama %75 başarı gösteren bir öğrenci, 2.5x hızda izlediğinde bu başarıyı ortalama yüzde 58’e düşürebiliyor.
YAŞ İLERLEDİKÇE ETKİSİ ARTIYOR
Çalışmalardan biri, 61-94 yaş arası bireylerin hızlı içerik tüketiminden gençlere göre daha fazla etkilendiğini gösteriyor. Bu da yaşla birlikte çalışma belleği kapasitesinin azalmasıyla ilgili olabilir.
Ancak hala bazı bilinmeyenler akılları kurcalamaya devam ediyor.
- Hızlı dinleme/dinleme düzenli hâle geldiğinde olumsuz etkiler azalır mı?
- Gençler bu yöntemi daha çok kullandıkları için mi daha az etkileniyorlar?
- Uzun vadede bilişsel kapasite üzerinde olumlu ya da olumsuz etkileri olur mu?
Son olarak, araştırmalar hızlı izleme/dinlemenin öğrenme deneyimini daha az keyifli hale getirdiğini de gösteriyor. Bu da motivasyonu azaltabilir ve uzun vadede öğrenme alışkanlıklarını olumsuz etkileyebilir.
Ancak alışkanlıklar değişebilir ve zamanla daha net sonuçlara ulaşmamız mümkün olabilir.
