Payitaht Abdülhamit dizisinde son günlerde adı sık sık anılan Osmanlı Bankası'nın ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu merak ediliyor. Osmanlı Bankası, ilk olarak İngiltere'de İngiliz ortaklarla kurulmuştu. Daha sonra 1874 yılında Osmanlı Merkez Bankası görevini üstlenen banka, kurulduğu günden itibaren Osmanlı topraklarındaki ekonomik faaliyetlere kaynaklık etmeye başladı. Peki, Osmanlı Bankasının yetki ve görevlerini hangi banka üstlenmiştir? İşte detaylar haberimizde…
OSMANLI BANKASININ YETKİ VE GÖREVLERİNİ HANGİ BANKA ÜSTLENMİŞTİR?
Osmanlı Bankası, Osmanlı Devleti’nin resmi bankası, hazinedarı, banknot emisyonu imtiyazına sahip, İmparatorluk genelindeki birçok altyapı yatırımının arkasında bulunan, yaygın ağı sayesinde piyasayla ilişkilerini artırarak ticari bankacılıkta önemli bir yer edinen, mevduat, emanet, kredi ve ıskonto gibi işlemlerle halkın günlük hayatına giren bir banka olmuştur.
Türkiye’nin yaşayan en eski bankası olan Osmanlı Bankası, 1856’da İngiliz ortaklar ile İngiltere’de kurulmuş, daha sonra, 4 Şubat 1863 yılında Fransız, İngiliz ve Osmanlı Devleti’nin de bulunduğu Türk hissedarlarca Bank-ı Osmani-i Şahane adı altında özel bir ferman ile çok ortaklı hale gelmiştir. Sultan Abdülaziz tarafından imzalanan bu özel ferman Osmanlı Bankası’na imparatorluk toprakları üzerinde banknot ihraç etme imtiyazını da sağlamaktaydı. Böylece, Bank-ı Osmanî-i Şahane, 1856’da İngiliz sermayesi ile kurulan Ottoman Bank’ın mirasını devralarak 1 Haziran 1863’te kapılarını yeni kimliğiyle açıyordu.
Birinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun Merkez Bankası hüviyetini taşıyan Osmanlı Bankası, 1933’de bir numaralı resmi devlet bankası kimliğini T.C. Merkez Bankası’na devretti ve özel ticari banka olarak çalışmalarına devam etti.
Türkiye’de bankacılık mesleği norm ve standartlarının kurulmasında önemli görevler üstlenen Osmanlı Bankası, kuruluşundan itibaren Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yatırımlarında kaynak sağlama konusunda önemli katkılarda bulundu. Para sisteminin sağlığına kavuşturulması ve nihayetinde Bank-ı Osmanî-i Şahane’nin kurulması Tanzimat’ın maliye alanındaki başlıca icraatlarından biri haline gelen Banka Osmanlı Devleti’ne borç kanallarını açarak, istikraz girişimlerinde bir aracı rolünü üstlenerek devlet bankalarının en önemli imtiyazlarından birini, banknot basma hakkını kullandı.
