Ispanağa benzerliği nedeniyle son yıllarda yol açtığı zehirlenme vakalarının ardından adını sık sık duymaya başladığımız güzelavrat otu nedir, nasıl zehirler ve zehirlenme belirtileri nelerdir soruları merak edildi. Son olarak geçtiğimiz gün Giresun'da iki kişinin daha zehirlenerek hastaneye kaldırılmasının ardından bir kez daha gündem olan Güzelavrat otu (atropa belladonna) hakkında kısaca bilgileri yazımızda derledik. Peki, Ispanağa benzeyen güzelavrat otu nasıl zehirler? Güzelavrat otu zehirlenme belirtileri neler? Merak edilenler haberin devamında...
Ispanağa benzeyen güzelavrat otu nasıl zehirler? Güzelavrat otu (atropa belladonna) zehirlenme belirtileri neler?
Güzelavrat otu zehirlenme belirtileri arasında yaygın olarak şu maddeler sıralanabilir;
Nabız yükselmesi
Baş dönmesi
Aşırı uyku hali
Halisünasyon
Mide bulantısı
Gözbebeklerinde büyüme
Nefes darlığı
Bitkiyi tükettikten sonra 1-2 içerisinde bu belirtiler ortaya çıkmaya başlayabilir. Eğer belirtiler tespit edilirse acilen en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmesi gerekmektedir.
Güzelavrat otu nedir ve nerelerde yetişir?
Güzelavrat otu, (Atropa belladonna veya Atropa bella-donna), patlıcangiller familyasına ait çok yıllık otsu bir bitkidir. "Atropin" maddesi, bu bitkinin halüsinojenik özellikleri olan oldukça zehirli yemişleri boyunca olan yapraklarından elde edilir.
Tür; Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asya'nın yerlisidir ve Kuzey Amerika'nın bazı kısımlarında da bulunur hale gelmiştir. Yetiştiği alanlar çoğunlukla kireçten zengin topraklı, nemli ve loş yerlerdir.
Adı olan "Bella-Donna" İtalyanca'dan köken alır ve "güzel kadın" anlamına gelmektedir. Atropin maddesini, kadınlar bir zamanlar göz bebeklerini büyütmek için kullanmışlardır.
Güzelavrat otunun özellikleri nelerdir?
Güzelavrat otu; dallanmış, otsu ve çok yıllık bir bitkidir ve çoğunlukla etli köke sahip bir yarı çalı olarak görülür. Bitki 1 buçuk metre, uzun oval yaprakları ise 18 cm uzunluğa kadar erişebilir. Çan şekilli çiçekleri hafif yeşil-soluk mor ve az kokuludur.
Meyveleri olgunlaştıkça yeşilden parlak siyaha uzanan ve yaklaşık olarak 1 cm uzunluktaki yemişlerdir. Bu yemişler tatlıdır ve zehirli alkoloidler içermelerine rağmen taşıdıkları tohumlarla yayılmayı da sağlayan hayvanlar tarafından iştahlıca tüketilir. Atropa belladonna var lutea olarak isimlendirilen bir varyetesinin, soluk sarı çiçekleri ve meyveleri bulunmaktadır.
Atropa belladona nadir olarak bahçelerde kullanılır. Dünyanın diğer bölgelerinde, eldeğmemiş topraklarda yetişen, değeri olmayan türlerinin olduğu bilinmektedir. Küçük tohumların çimlenmesi, tohumun uykuda almasını sağlayabilen sert kabuğuyla da ilişkili olarak genellikle zordur.
Çimlenme, değişen sıcaklık koşulları altından birkaç hafta alabilir fakat giberellik asidin kullanımıyla gelişim hızlandırılabilir. Fideler bir yerden bir yere taşınma sırasında çökerten gibi kök zararlarından dolayı steril toprağa gerek duymaktadırlar.
