Son 20 yılda yaşanan büyük uçak kazaları, dünya genelinde birçok insanın hayatını kaybetmesine neden oldu. Bu trajik olaylar, hava yolculuğunun ne kadar güvenli olduğunu düşündürse de kazalar sırasında yaşanan kayıplar, havacılık sektörünün daha güvenli hale gelmesi için aldığı önlemleri yeniden gözden geçirmesine sebep olmuştur.
Uçak kazaları, sadece ölenlerin yakınlarını değil, tüm dünyayı derinden etkileyen trajedilerdir. Bu yazıda, son 20 yılda gerçekleşen bazı en büyük uçak kazalarını ve bu kazaların havacılık sektörüne nasıl yön verdiğini inceleyeceğiz.
AIR FRANCE 447 (2009)
Havayolu: Air France
Tarih: 1 Haziran 2009
Uçuş: Rio de Janeiro – Paris
Air France 447, Rio de Janeiro'dan Paris’e giden bir yolcu uçağıydı. Uçak, Atlantik Okyanusu üzerinde düşerek 228 kişiyi hayatını kaybetmesine neden oldu. Kazanın başlıca nedeni, uçuş ekibinin otomatik pilotu devre dışı bırakıp manuel uçuşa geçtikten sonra, uçağın hız sensörlerinin bu koşulda doğru bilgi vermemesi ve ekibin bu durumu yeterince hızlı analiz edememesiydi. Bu kaza, havacılıkta sensörlerin ve pilot eğitimlerinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
MALAYSIA AIRLINES 370 (2014)
Havayolu: Malaysia Airlines
Tarih: 8 Mart 2014
Uçuş: Kuala Lumpur – Pekin
MH370 sefer sayılı uçuş, Kuala Lumpur’dan Pekin’e gitmekte olan bir Boeing 777-200ER uçağıydı. Uçak, radardan kaybolduktan sonra dünya çapında geniş bir arama başlatıldı, ancak uçağın enkazı 3 yıl sonra Hint Okyanusu’nda bazı parçalarıyla bulundu. Uçağın kayboluşu, dünya tarihinin en büyük havacılık gizemlerinden biri olarak kaldı ve havacılık güvenliği konusundaki birçok soruyu gündeme getirdi.
GERMANWINGS 9525 (2015)
Havayolu: Germanwings
Tarih: 24 Mart 2015
Uçuş: Barcelona – Düsseldorf
Germanwings 9525, Almanya'nın düşük maliyetli havayolu Germanwings'e ait bir uçuştu. Uçak, Fransa'nın Alpleri’ne çakıldı ve tüm 150 kişilik mürettebat ve yolcu hayatını kaybetti. Kazanın sebebi, co-pilot Andreas Lubitz'in psikolojik sorunları nedeniyle bilinçli olarak uçağı düşürmesiydi. Bu olay, psikolojik testlerin uçuş ekipleri üzerinde daha fazla önem kazanmasını sağladı.
LION AIR 610 (2018)
Havayolu: Lion Air
Tarih: 29 Ekim 2018
Uçuş: Cakarta – Pangkal Pinang
Lion Air 610, Endonezya’nın Lion Air havayolu şirketine ait Boeing 737 MAX 8 model bir uçaktı. Uçak, kalkıştan kısa bir süre sonra denize düşerek 189 kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. Kazanın ardında, uçağın yeni nesil modelindeki bir yazılım hatası (MCAS) bulunuyordu. Bu olay, Boeing 737 MAX uçaklarının tüm dünyada durdurulmasına yol açtı ve havacılık sektöründe yazılım hatalarının güvenliği nasıl etkileyebileceğini gösterdi.
ETHIOPIAN AIRLINES 302 (2019)
Havayolu: Ethiopian Airlines
Tarih: 10 Mart 2019
Uçuş: Addis Ababa – Nairobi
Ethiopian Airlines 302, Endonezya’daki Lion Air kazasının ardından Boeing 737 MAX 8 model bir uçaktı. Kalkıştan birkaç dakika sonra uçağın düşmesi sonucu 157 kişi hayatını kaybetti. Bu kaza, Lion Air kazasında yaşanan benzer MCAS yazılım hatası nedeniyle tekrar gerçekleşti. Bunun sonucunda Boeing 737 MAX uçakları dünya çapında geçici olarak yere indirildi ve kapsamlı incelemelere tabi tutuldu.
UKRAINE INTERNATIONAL AIRLINES 752 (2020)
Havayolu: Ukraine International Airlines
Tarih: 8 Ocak 2020
Uçuş: Tahran – Kiev
UIA 752, İran’dan kalktıktan kısa bir süre sonra düşerek 176 kişinin ölümüne yol açtı. Başlangıçta teknik bir sorun gibi görünen kaza, İran'ın yanlışlıkla uçağa füze fırlatması sonucu gerçekleşti. Uçak, İran’ın Tahran yakınlarında düşerken, olay dünya genelinde büyük bir diplomatik gerilime yol açtı ve havacılık güvenliği açısından kritik bir dönüm noktası oldu.
PAKİSTAN INTERNATIONAL AIRLINES (PIA) 8303 (2020)
Havayolu: Pakistan International Airlines
Tarih: 22 Mayıs 2020
Uçuş: Lahore – Karaçi
PIA 8303, Lahore’dan Karaçi’ye giden Airbus A320 tipi bir uçaktı. Uçak, Karaçi’ye iniş sırasında pistten birkaç kilometre önce düştü ve 97 kişi hayatını kaybetti. Kazanın nedenleri arasında pilot hatası ve teknik arızalar yer aldı. Olay, Pakistan’daki sivil havacılık güvenliğini sorgulatan bir diğer büyük kazaydı.
