NASA/ESA’nın Hubble Uzay Teleskobu, Güneş Sistemi dışından gelen yalnızca üçüncü cismi görüntüledi: 3I/ATLAS. Bu nadir yıldızlararası misafir, Güneş’e yaklaşırken gösterdiği hareketlilikle gökbilimcilere başka yıldız sistemlerinden gelen materyali inceleme fırsatı sunuyor.
3I/ATLAS, Dünya-Güneş mesafesinin yaklaşık 3,8 katı uzaklıkta olmasına rağmen (yaklaşık 570 milyon km), yüzeyinden Güneş’e bakan tarafta toz salıyor ve Güneş’ten uzak yönünde ince bir kuyruk oluşturuyor.
KUYRUKLU YILDIZA BENZEYEN DAVRANIŞ
Asteroitler gibi durağan kalmak yerine, 3I/ATLAS tıpkı bir kuyruklu yıldız gibi davranıyor. Güneş ışığı ile ısınan yüzeyi, uzaya toz akımları salıyor. Hubble’ın yüksek çözünürlüğü sayesinde, UCLA’dan David Jewitt liderliğindeki ekip, cismin her saniye 6 ile 60 kilogram arasında toz kaybettiğini hesapladı. Bu, her birkaç dakikada küçük bir otomobilin kütlesine eşdeğer bir kayıp anlamına geliyor.
BOYUT VE YAPI TAHMİNLERİ
Cismin çekirdeği doğrudan görülemiyor çünkü etrafı toz bulutuyla kaplı. Parlaklık ölçümlerine göre çekirdeğin yarıçapı en fazla 2,8 km olabilir. Yüzeyden salınan gazın karbon monoksit kaynaklı olması durumunda ise çekirdek yarıçapının 0,16 km’den küçük olamayacağı tahmin ediliyor.
Bu ölçümler, cismin bileşimi hakkında ipuçları veriyor. Farklı maddeler farklı sıcaklıklarda buharlaşmaya başladığı için, aktivitenin hangi noktada başladığı ve ne kadar yoğun olduğu, 3I/ATLAS’ın ne tür malzemelerden oluştuğunu anlamaya yardımcı oluyor.
NADİR BİR KARŞILAŞMA
3I/ATLAS, Güneş Sistemi’nde tespit edilen üçüncü yıldızlararası cisim. Daha önce ʻOumuamua (2017) ve Borisov (2019) gözlemlenmişti. Bu tür cisimler, oluştukları uzak yıldız sistemlerinin kimyasal imzalarını taşıyarak galaksinin derinliklerinden bize ulaşıyor.
3I/ATLAS, Güneş’e en yakın konumuna Ekim 2025’te ulaşacak. Hubble’ın gözlemleri, bu nadir ziyaretçilerin hem kendi yapıları hem de geldikleri yıldız sistemleri hakkında benzersiz bilgiler sunuyor.
