Eskiden istisna kabul edilen 100 yaş üstü bireyler, artık hızla büyüyen bir nüfus grubunu oluşturuyor. İsveç’te yapılan ve 44 bin kişinin verilerini içeren kapsamlı bir araştırma, uzun ömürle bağlantılı olabilecek bazı kan değerlerini ortaya çıkardı.
Araştırma, 64 ila 99 yaş arasında sağlık taramasından geçen 44 bin kişiyi ortalama 35 yıl boyunca takip etti. Katılımcıların %2,7’si, yani 1.224 kişi 100 yaşını gördü. Bu kişiler arasında kadınların oranı ise %85’ti.
12 BİYOBELİRTEÇ İNCELENDİ
Araştırmada inflamasyon, metabolizma, karaciğer ve böbrek fonksiyonları ile beslenme durumunu yansıtan 12 farklı biyobelirteç (kan tahlili verisi) incelendi.
Öne çıkan bulgular arasında 100 yaşına ulaşan bireylerin genelde daha düşük glikoz, kreatinin ve ürik asit seviyelerine sahip olduğu yer aldı. Örneğin, glikoz seviyesi 6.5 mmol/L'nin üzerinde olanların 100 yaşına ulaşma ihtimali oldukça düşüktü.
Yine, yüksek kreatinin ve ürik asit düzeyleri de uzun yaşam şansını azaltıyordu. Örneğin ürik asidi düşük olan grupta %4’ü 100 yaşına ulaşırken, yüksek olan grupta bu oran sadece %1,5 oldu.
UZUN YAŞAMIN İPUÇLARI: DENGELİ KAN DEĞERLERİ
Araştırmacılar, 100 yaşına ulaşan kişilerin çoğunun kan değerlerinin uç noktalarda olmadığını vurguluyor. Ne çok yüksek ne de çok düşük seviyelere sahiplerdi. Ancak ilginç bir bulguya göre, hem uzun yaşayanlar hem de yaşam süresi daha kısa olan kişiler, mevcut klinik rehberlerdeki “normal” kabul edilen aralıkların dışında değerlere sahipti.
Bu da “normal” değerlerin çoğunlukla genç ve sağlıklı bireyler esas alınarak belirlendiğine işaret ediyor.
ŞANSTAN DAHA FAZLASI: GENETİK VE YAŞAM TARZI
Araştırmacılar, elde edilen verilerin yaşam tarzı ve genetik yapı arasında bir etkileşim olduğunu düşündürüyor. Araştırma doğrudan neden-sonuç ilişkisi kurmasa da, sağlıklı beslenme ve alkol tüketiminin bu biyobelirteçleri etkileyebileceğini vurguluyor.
Karaciğer, böbrek, glikoz ve ürik asit değerlerini takip etmek yaş aldıkça önemli hâle geliyor. Her ne kadar şansın da bir etkisi olsa da, bu kan değerlerinin yıllar öncesinden belirginleşmesi genetik ve yaşam tarzının önemli bir rol oynadığını düşündürüyor.
