Yeni bir modelleme çalışması, aşı tereddüdünün ve aşı karşıtlığının büyük bir halk sağlığı krizine dönüşebileceği uyarısında bulundu. JAMA dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, özellikle çocukluk çağı aşılarındaki düşüş, kızamık gibi neredeyse yok edilmiş hastalıkların yeniden patlak vermesine neden olabilir.
Simülasyona dayanan çalışmada, kızamık, kızamıkçık, çocuk felci ve difteri gibi hastalardaki aşı oranlarının düşmesinin olası etkileri analiz edildi. Şu anki aşılama oranlarıyla bile yalnızca kızamığın ABD’de her yıl 850 binden fazla kişiyi enfekte edebileceği ve 2.500’den fazla kişinin ölümüne yol açabileceği belirtildi.
12 İLA 18 KİŞİYİ ENFEKTE EDEBİLİR
Aşı oranlarında yüzde 10’luk ek bir düşüş ise yıllık vaka sayısını 11 milyona çıkarabilir. Kızamık özellikle endişe verici; çünkü bilinen en bulaşıcı hastalıklardan biri. Bir kişi 12 ila 18 kişiyi enfekte edebiliyor, bu da grip ve COVID gibi hastalıklarla kıyaslandığında çok daha yüksek.
Kızamığın yayılmasını engellemek için toplumun en az yüzde 95’inin aşılı olması gerekiyor. Ancak bu oran ABD dahil pek çok ülkede sağlanamıyor. 2024 verilerine göre İngiltere’de beş yaşındaki çocukların yalnızca %84’ü iki doz MMR (kızamık, kabakulak, kızamıkçık) aşısını olmuş durumda.
YÜZDE 30 ÖLÜM ORANLARINA ULAŞABİLİR
Bu durum sadece kızamıkla sınırlı değil. Kızamıkçık doğum kusurlarına, çocuk felci kalıcı felçlere, difteri ise aşısız çocuklarda %30’a varan ölüm oranına yol açabiliyor. Aşı öncesi dönemde bu hastalıklar dünya genelinde endemikti. Günümüzde de Afrika ve Güney Asya’nın bazı bölgelerinde endemik kalmayı sürdürüyor.
ABD’de yalnızca bu yıl neredeyse 900 kızamık vakası ve üç ölüm bildirildi. Oysa MMR aşısı oldukça etkili; iki doz alanların %97’sinden fazlası korunuyor. Ancak hamileler, bebekler, bağışıklık sistemi zayıf kişiler ve ciddi alerjisi olanlar aşı olamıyor. Bu nedenle sürü bağışıklığı büyük önem taşıyor.
YEMEN'DE 10 BİNDEN FAZLA VAKA BİLDİRİLDİ
COVID-19 salgını, son 30 yılın en büyük aşılama düşüşüne neden oldu. Çatışmalar ve doğal afetler de tabloyu ağırlaştırıyor. Yemen’de son altı ayda 10 binden fazla kızamık vakası bildirildi.
Yan etkiler endişe kaynağı olsa da bunlar genellikle hafif seyrediyor. Ancak sosyal medyada yayılan yanlış bilgiler, özellikle MMR aşısı ve otizm arasında bağlantı olduğuna dair çürütülmüş iddialar, aşı tereddüdünü beslemeye devam ediyor. Oysa 1.25 milyon çocukla yapılan bir analiz dahil olmak üzere birçok bilimsel çalışma bu iddiayı çürüttü.
Dünya Sağlık Örgütü, aşı tereddüdünü küresel sağlığa yönelik ilk 10 tehdit arasında gösteriyor. Aşılar, sadece bireyleri değil, aşı olamayan en savunmasız grupları da koruyor. Bu nedenle toplum sağlığını korumak için aşılamaya geri dönülmesi hayati önem taşıyor.
