Dünya’da şimdiye kadar bulunan en büyük Mars kayası, bu ay sonunda düzenlenecek Sotheby’s açık artırmasında satışa çıkıyor. Tahmini satış değeri ise 4 milyon dolara kadar çıkabilir.
Resmi adı NWA-16788 olan göktaşı, 24,67 kilogram (yaklaşık 54 kilo) ağırlığında. Bu, 2021 yılında Mali’de bulunan ve bugüne kadar bilinen en büyük Mars göktaşı olan Taoudenni 002’den yüzde 70 daha büyük.
Bu sıra dışı parça, 2023 Kasım ayında Nijer’in Agadez bölgesinde, yerleşimin az olduğu bir alanda bir göktaşı avcısı tarafından keşfedildi. Numune, Çin’deki Şanghay Astronomi Müzesi'ne gönderildi ve yapılan analizlerin ardından kayacın Mars kökenli olduğu kesinleşti.
YENİ GELMİŞ BİR MİSAFİR
Sotheby’s açıklamasına göre, kayanın Dünya’daki havasal koşullardan çok az etkilenmiş olması, yakın zamanda düştüğüne işaret ediyor. Yani bu kızıl gezegenin yeni gelen misafirlerinden biri.
NWA-16788’in içinde, yüksek oranda maskelynit adı verilen cam türü ve şok erimesi belirtileri bulunuyor. Bu da, kayacın bir asteroidin Mars’a çarpması sonucu uzaya savrulduğunu düşündürüyor.
Sotheby’s listesine göre göktaşı, Mars lavlarının yavaş soğumasıyla oluşmuş, ve piroksen, maskelynit ve olivin gibi minerallerden oluşan kaba taneli bir dokuya sahip.
BİLİM MÜZESİ Mİ, ZENGİN KOLEKSİYONCUSU MU?
Bu kadar nadir bir parçanın satışı, bilim dünyasında da tartışmalara neden oldu. Edinburgh Üniversitesi’nden paleontolog Steve Brusatte, “Bir oligarkın kasasında kaybolması utanç olur. Bu parça bir müzede sergilenmeli ve halka açık olmalı,” dedi.
Ancak Leicester Üniversitesi’nden gezegen bilimci Julia Cartwright, farklı bir bakış açısı sundu:
“Yeni sahibi de bilimle ilgilenebilir. Bu örnekten hâlâ çok şey öğrenebiliriz.”
NWA-16788, bilimsel değeri kadar tartışmaları da beraberinde getirirken, Mars’tan gelen bu devasa parça yakında Dünya’da bir koleksiyoncunun veya bilim merkezinin yeni gözdesi olabilir.
