İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), İngiltere merkezli The Guardian gazetesinde yer alan "Türkiye, 'sıfır atık' bir ülke olacağını söyledi. Bunun yerine Avrupa'nın çöplüğü haline geldi" başlıklı haberin, kasıtlı manipülasyon ve propaganda içerdiğini duyurdu.

MANİPÜLASYON İDDİASI

DMM'nin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, söz konusu haberde Türkiye'nin Sıfır Atık projesinin ardından yurt dışından çok fazla plastik atık aldığı, ithal edilen plastiklerin geri dönüştürülemediği ve çevresel kriz yaşandığı iddialarının yer aldığı belirtildi.

DMM, bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

ADANA İDDİALARINA YANIT

Açıklamada şu bilgi ve ifadelere yer verildi:

Türkiye'nin geri dönüştürülebilir atıklarla ilgili mevzuatı ve Sıfır Atık Hareketi'nin kazanımları ile uluslararası alandaki ödülleri, bahse konu haberdeki kasıtlı manipülasyon ve propagandayı ortaya koymaktadır.

Haberde, Adana'daki verimli toprakların çöp yığınına dönüştüğü, plastik atıkların geri dönüşüme uygun olmayan şekillerde yakıldığı ileri sürülmüştür.

PLASTİK ATIK İTHALATI VE DENETİMLER

Türkiye, ekonomik getirisi, geri dönüşüm sektörü ve hammadde temini açısından önem arz eden plastik ithalatı yapmaktadır. Türkiye'de geri dönüşüm tesisleri, yeterli yerli hammaddeye ulaşmakta zorlandıkları için ithal edilen plastik atıkları işlemektedirler. Bu, üretim süreçlerinin devamlılığı için önemlidir. İthal edilen plastik atıkların geri dönüştürülmesiyle elde edilen hammaddeler, çeşitli ürünlerin üretiminde kullanılmakta ve bu ürünler yurt dışına ihraç edilmektedir.

Bu süreç, Türkiye'nin dış ticaret dengesine olumlu katkı sağlamaktadır. Geri dönüşüm sektörü, ithal edilen atıkların işlenmesiyle istihdam olanakları sunmaktadır. Bu, özellikle geri dönüşüm tesislerinde ve ilgili lojistik sektörlerinde iş imkanları yaratmaktadır.

"KARIŞIK ATIKLARIN İTHALATI MÜMKÜN DEĞİLDİR"

Türkiye, sadece temiz ve geri dönüşüm verimi yüksek plastik atıkların ithalatına izin vermektedir. Karışık atıkların ithalatı mümkün değildir. İthal edilecek geri dönüştürülebilir atıkta yüzde 1'den fazla yabancı malzeme bulunmaması gerekmektedir. Bu zorunluluklar göz önünde bulundurularak gümrüklerde ve tesislerde çok sıkı denetimler yapılmaktadır. Yapılan kontrol ve incelemeler neticesinde ithalata uygun olmadığı tespit edilen atıklar ilgili ülkeye geri gönderilmektedir. İthal edilen atıklar, gümrükten tesise varıncaya kadar MoTAT ismi verilen mobil atık taşıma sistemi ile takip edilmektedir. Atıklarla ilgili tüm aşamalar, çok yakından ve titizlikle takip edilmektedir. Ocak 2021 - Şubat 2025 tarihleri arasında, 'Atık Bertaraf ve Geri Dönüşüm Tesisleri'ne yönelik 29 bin 126 denetim yapılmış, bin 898 adet idari yaptırımda 913 milyon TL'den fazla para cezası uygulanmış ve 227 tesiste durdurma işlemi yapılmıştır.

İDDİALAR ÜZERİNE 7 DENETİM EKİBİ İLE BÖLGE TARAMASI GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Haberde ayrıca geçtiğimiz yıllarda da gündeme gelen, "İngiltere'den getirilen tehlikeli atıklar, Adana'da geri dönüşüm tesisi olmayan bir bölgede ortaya çıktı" şeklindeki asılsız iddialara da atıfta bulunulmuştur. Çevre Kanunu gereği “tehlikeli, geri kazanımı mümkün olmayan ve bertaraf amaçlı” atıkların ithalatı yasaktır. İddialar üzerine 7 denetim ekibi tarafından bütün bölge taranmış ve herhangi bir döküm tespit edilmemiştir. İddia edilen 11 noktadan toprak numuneleri alınmış, analizlerde çevre ve insan sağlığı açısından tehlike yaratacak hiçbir parametre tespit edilmemiştir. Ayrıca haberde iddia edilenin aksine, sadece geri dönüşüm kapsamında ithal edilen atıklar değil iç piyasada toplanan atıkların da doğaya terk edilmesi ve çevreye zarar verecek şekilde yakılması yasaktır. Geri dönüşümden çıkan bakiye atıklar, geri kazanım amaçlı başka bir geri dönüşüm tesisine ya da bertaraf için lisanslı tesislere gönderilmektedir.

SIFIR ATIK HAREKETİ'NİN KAZANIMLARI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesinde 2017'de başlatılan Sıfır Atık Hareketi'nin uluslararası alanda birçok ödüle layık görüldüğü hatırlatılarak, "2018'de FAO'nun 'Sıfır Atık, Sıfır Açlık' ödülü, 2021'de UNDP Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Ödülü, 2022'de Akdeniz Parlamenterler Asamblesi Ödülü gibi çok sayıda uluslararası takdir kazanılmıştır" bilgisi paylaşıldı.

Açıklamada, projenin uygulanmaya başlandığı günden bu yana 59,9 milyon ton geri dönüştürülebilir atığın ekonomiye kazandırıldığı, 498 milyon ağacın kesilmekten kurtarıldığı, 185 milyar liranın ülke ekonomisine geri kazandırıldığı da ifade edildi.

DMM, "Böylesine faydalı bir projenin çevre hassasiyeti bahanesiyle hedef alınması, kasıtlı manipülasyon ve propaganda kampanyasını ortaya koymaktadır" değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: Haber Merkezi