Bilim insanları, Mars’ın derinliklerinde bugüne kadar beklenmedik bir yapıyı keşfetti. NASA’nın 2018-2022 yılları arasında görev yapan InSight aracıyla elde edilen sismik veriler, gezegenin tam merkezinde yaklaşık 600 kilometre genişliğinde katı bir iç çekirdeğin bulunduğunu ortaya çıkardı.
Daha önce yapılan çalışmalar, Mars çekirdeğinin tamamen sıvı halde olduğunu ve katılaşmasının düşük olasılık taşıdığını öne sürüyordu. Ancak yeni bulgular, gezegenin yapısı hakkında ezber bozan bilgiler sunuyor.
MARS’IN İÇ YAPISI DÜNYA’DAN FARKLI
Mars da Dünya gibi kabuk, manto ve çekirdekten oluşuyor. Ancak aradaki en büyük fark, Mars’ın bugün küresel bir manyetik alanının olmaması. Araştırmacılara göre bu durum, gezegenin çekirdeğinde işleyen “dynamo” mekanizmasının çok daha önce durduğunu gösteriyor.
Dünya’nın manyetik alanı, iç çekirdekteki kristalleşme ve dış çekirdekteki hareketlerle beslenirken, Mars’ta farklı bir süreç yaşanmış olabilir. Katı iç çekirdeğin varlığı, gezegenin neden manyetik alanını kaybettiğine dair yeni ipuçları sunuyor.
VERİLER METEOR ÇARPMALARIYLA TOPLANDI
Dünya’da sismik gözlemler birçok istasyondan yapılabilirken, InSight aracı Mars’ta yalnızca tek bir noktadan ölçüm aldı. Bu eksikliği telafi etmek için araştırmacılar, gezegene çarpan göktaşlarının yarattığı sismik dalgaları analiz etti.
Araştırmada 23 büyük çarpma olayı incelendi ve elde edilen sismik dalgalar, Mars’ın iç çekirdeğinde katı bir yapı bulunduğunu güçlü şekilde doğruladı.
GEZEGENLERİN EVRİMİNE IŞIK TUTUYOR
Mars’ın çekirdeğinde demirin yanı sıra sülfür, oksijen ve karbon gibi hafif elementler bulunduğu biliniyor. Bu elementler normalde çekirdeğin katılaşmasını engellerdi. Ancak sismik dalgaların gösterdiği katı yapı, Mars’ın iç dinamiklerinin sanılandan farklı olduğunu kanıtlıyor.
Bilim insanları, bu keşfin yalnızca Mars’ın değil, genel olarak kayalık gezegenlerin evrimini anlamada büyük rol oynayacağını vurguluyor. Özellikle yaşam barındırma potansiyeline sahip gezegenlerin iç yapıları ve manyetik alanlarının geçmişi için önemli ipuçları sağlayabilir.
