Kediler evrenin gizemli varlıklarıdır – yıldız tozundan ve ay ışığından yaratılmış gibi görünürler. Her ne kadar onların gizemini çözmek bizim için zor olsa da, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) böyle sınırlamalardan etkilenmiyor. Teleskop, üçüncü yılına özel olarak yıldızların doğduğu büyüleyici bir bölgeye odaklandı: Kedipatisi Bulutsusu.
KEDİPATİSİ BULUTSUSU NEDİR?
Yaklaşık 4.000 ışık yılı uzaklıkta, Akrep Takımyıldızı içinde yer alan bu dev moleküler bulut, görünüşüyle dev bir kedi patisini andırıyor. Ancak sevimli görünümünün ötesinde, içindeki yıldız doğumlarıyla gökbilimciler için eşsiz bir laboratuvar niteliği taşıyor.
Klasik teleskoplarla gözlemlenemeyen bu bölge, kalın toz ve gaz bulutlarıyla kaplı. Ancak James Webb’in kızılötesi merceği, bu perdelerin arkasını görmemize olanak tanıyor. Kızılötesi ışık, tozdan etkilenmeden geçebildiği için, yıldızların doğduğu yerleri doğrudan görüntülemek mümkün hale geliyor.
YILDIZLARIN YAŞAM DÖNGÜSÜ GÖZLER ÖNÜNDE
JWST’nin NIRCam (Yakın Kızılötesi Kamera) cihazıyla çekilen görüntüde, yıldız oluşumunun farklı evreleri net biçimde görülebiliyor.
- "Opera Binası" olarak adlandırılan yapıda, yeni doğmuş sarı bir yıldız çevresindeki tozları dağıtarak parlıyor – bu yıldız oluşumunun son aşamasına işaret ediyor.
- Görüntünün ortasında yer alan kalın kahverengi toz katmanları içindeki kırmızı parıltılı noktalar, yıldız oluşumunun hâlen sürdüğü sıcak bölgeler.
- Sağ üstteki turuncu ama yıldız açısından fakir bölge, yıldız oluşumunun daha erken evrelerini temsil ediyor.
TOZDAN YILDIZA: KOZMİK YARATILIŞ
Görüntüdeki opal parıltılar, bulutsunun içindeki yıldızlardan yayılan ışığı yansıtıyor. Işığın neredeyse hiç geçemediği karanlık filamentler ise, yerçekiminin gazı sıkıştırdığı ve yeni yıldızların çekirdeklerinin oluşmaya başladığı bölgeleri temsil ediyor.
Parlak mavi-beyaz yıldızlar ise artık çevresindeki maddeleri dağıtmış ve uzaya ışıklarını özgürce yayan, tam anlamıyla olgunlaşmış yıldızlar.
KOZMİK GÖRSEL ŞÖLENİN DUVAR KAĞIDI HALİ
Avrupa Uzay Ajansı’nın JWST internet sitesinden bu eşsiz görüntünün duvar kağıdı boyutundaki versiyonlarını indirmek de mümkün. Bilimsel bir başarı olduğu kadar görsel bir şölen sunan bu görüntü, evrenin hem gizemli hem de büyüleyici yapısını gözler önüne seriyor.
