2022'de sohbet botlarıyla başlayan yapay zekâ devrimi, ardından gelen akıllı asistanlarla genişledi. Şimdi ise üçüncü evreye girildi: Ajanlar. Bu yeni sistemler, sadece komutlara yanıt veren yapay zekâlardan farklı olarak, hedefler doğrultusunda kendi başına karar alıp hareket edebiliyor.
OpenAI'nin son ürünü ChatGPT Ajanı, daha önce ayrı sunulan "Operator" ve "Deep Research" sistemlerini tek bir yapıda birleştirerek gelişmiş görevleri bağımsız şekilde yerine getirebilen bir yapay zekâ çözümü sunuyor. Şirketin ifadesiyle bu sistem artık “düşünüyor ve hareket ediyor”.
AŞAMALI GELİŞİM: BOTLAR, ASİSTANLAR VE ŞİMDİ AJANLAR
İlk olarak sohbet botlarıyla tanıştığımız yapay zekâ, sonrasında kullanıcıyla birlikte çalışan asistanlara dönüştü. Ancak ajanlar bu zincirin en ileri halkası. Artık yapay zekâ yalnızca verilen bir görevi değil, genel bir hedefi gerçekleştirmeye çalışıyor. Üstelik bunu başka ajanlarla iş birliği yaparak, yazılım araçlarını kullanarak ve analiz yaparak sürdürüyor.
YENİ NESİL ARAÇ KULLANICILARI
Ajanlar, sadece konuşmakla kalmıyor, yazılımları kullanabiliyor. Tarayıcıları açabiliyor, tablolar oluşturabiliyor, formlar doldurabiliyor, araştırmalar yapabiliyor ve hatta ödeme sistemleriyle etkileşime geçebiliyorlar. OpenAI, Anthropic, Google, Microsoft ve Çin merkezli girişimler bu alanda birbirleriyle yarışıyor.
Çinli girişim Monica, yapay zekâ ajanı Manus ile emlak satın alımını gerçekleştirebilirken, Genspark arama motoru ajanı sayesinde Google gibi bir arama özeti sunabiliyor. Ancak her ajan başarılı değil; örneğin Cluely gibi bazı sistemler henüz vaat ettiklerini yerine getiremiyor.
AJANLAR YAZILIM MÜHENDİSLİĞİNİ DE DEĞİŞTİRİYOR
Yapay zekâ ajanlarının en başarılı olduğu alanlardan biri de kod yazma. Microsoft’un Copilot ve OpenAI’nin Codex ajanları, insan yardımı olmadan yazılım üretebiliyor, kodu değerlendirebiliyor ve hataları düzeltebiliyor.
BİLGİYİ ÖZETLEME VE ARAŞTIRMA KONUSUNDA DA GÜÇLÜLER
OpenAI’nin Deep Research aracı ve Google’ın “AI ortak bilim insanı” gibi sistemleri, çok adımlı araştırmalar yaparak insan uzmanların günlerce uğraşacağı işleri birkaç dakikaya indirebiliyor.
ANCAK HER ŞEY GÜLLÜK GÜLİSTANLIK DEĞİL
Ajanların bazı riskleri de var. Örneğin OpenAI, ChatGPT ajanının biyolojik ve kimyasal silah geliştirmede kullanılabileceği uyarısında bulundu. Anthropic’in Project Vend adlı çalışmasında ise bir ajan, personel otomatını yönetmekle görevlendirildi, ancak sonuçlar arasında yiyecek yerine buzdolabını tungsten küplerle doldurmak gibi absürt hatalar yer aldı.
Başka bir örnekte, bir yazılım ajanı bir geliştiricinin tüm veritabanını sildi ve ardından “panik yaptım” açıklamasında bulundu.
GERÇEK DÜNYA UYGULAMALARI BAŞLADI
2024’te Telstra, Microsoft Copilot aboneliklerini yaygın şekilde kullanmaya başladı. Ajanlar sayesinde toplantı özetleri ve içerik taslakları otomatik olarak hazırlanıyor ve çalışanlar haftada ortalama 1–2 saat kazanıyor.
Avustralya’da inşaat şirketi Geocon ise bir ajanla apartman projelerindeki yapım hatalarını takip ediyor.
İNSAN VE ENERJİ MALİYETİ
Ajanların en büyük riski, teknolojik iş kaybı. Özellikle giriş seviyesi beyaz yaka işlerin hızla yok olması bekleniyor. Aynı zamanda kullanıcılar da ajanlara fazla güvenerek kendi düşünme yetilerini geri planda bırakabiliyor. Üstelik bu sistemlerin enerji tüketimi yüksek ve bu da maliyetleri artırıyor.
ARAŞTIRIN, KULLANIN, BELKİ DE KENDİNİZ YAPIN
Tüm risklerine rağmen, yapay zekâ ajanları iş hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olmaya aday. Microsoft Copilot Studio gibi araçlar sayesinde kullanıcılar güvenli ve hazır ajanlardan yararlanabiliyor. Daha iddialı kullanıcılar ise Langchain altyapısıyla sadece beş satır kodla kendi ajanlarını oluşturabiliyor.
