Hastalık belirtileri gösteren birini görmek —gerçek olmasa bile— beyninizde ve vücudunuzda alarma neden olabilir. Nature Neuroscience dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, sanal ortamda hastalıklı bir yüz görmek bile bağışıklık sistemimizi harekete geçiriyor.
İsviçre Lausanne Üniversitesi'nden immünolog Sara Trabanelli öncülüğündeki uluslararası bir ekip, 248 sağlıklı yetişkinle gerçekleştirdiği deneyde, sanal gerçeklik gözlükleriyle deneklere hasta, korkmuş ve nötr yüz ifadelerine sahip avatarlar gösterdi.
SANAL HASTALIK, GERÇEK TEPKİ
Çalışma sırasında katılımcılar, hasta gibi görünen sanal figürlere bakarken beyinlerinde tehdit algısı devreye girdi, bağışıklık sistemlerinde ise doğal lenfoid hücrelerde (ILC) artış gözlendi. Bu hücreler normalde bedene enfeksiyon girdiğinde yükselir, ancak bu durumda yalnızca görsel bir hastalık algısı yeterli oldu.
“Bu bulgular, bağışıklık hücrelerinin yalnızca fiziksel enfeksiyonlarda değil, yaklaşmakta olan tehditlerin algılanmasında da devreye girdiğini gösteriyor,” diyor Trabanelli ve ekibi.
UZAKTAN BİLE TEHDİT ALGILANIYOR
En çarpıcı bulgulardan biri, hasta avatarların daha uzakta gösterildiğinde bile beyin aktivitesinin artması oldu. Beynin tehdit algısından sorumlu bölgeleri —özellikle hipotalamus— uyarıldı ve bağışıklık sistemine sinyal gönderildi.
İlginç bir şekilde bu aktivasyon, sadece hasta görünümlü figürlerde gerçekleşti; korkmuş ya da nötr yüz ifadeleri bu etkiyi yaratmadı.
DOKUNMAYA DAHA HIZLI TEPKİ
Bir diğer deneyde, katılımcılar yüzlerine dokunulduğunda düğmeye basmaları istendi. Hasta figürlere bakan kişiler, diğer gruplara göre dokunuşlara daha hızlı tepki verdi. Bu da beynin yalnızca görsel bilgiyle savunmaya geçtiğini gösteriyor.
Araştırmacılar, bu tepkinin evrimsel olarak “savaş ya da kaç” tepkisiyle ilişkili olduğunu düşünüyor.
BEYNİN VE BAĞIŞIKLIĞIN ORTAK TEPKİSİ
Sonuçlar, beynin olası enfeksiyonlara karşı erken uyarı sistemi gibi çalıştığını ve bağışıklık sistemiyle iş birliği yaptığını ortaya koyuyor.
“Fiziksel temas olmasa bile, sadece hastalık görüntüsüyle insan vücudu tepki veriyor. Bu da beynin ve bağışıklık sisteminin ne kadar entegre çalıştığını gösteriyor,” diyor çalışma yazarları.
