“Sağlıklı beslenin” uyarısını sık sık duyuyoruz. Ancak neyin gerçekten sağlıklı olduğu konusu, uzmanlar için bile zaman zaman belirsiz kalabiliyor. Son araştırmalar, bu konuda net veriler sunmaya başladı. Özellikle “flavan-3-ol” adlı doğal bitki bileşiklerinin, kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkileri bilimsel olarak ortaya kondu.
ÇALIŞMALAR NEYİ GÖSTERİYOR?
Flavan-3-oller (diğer adlarıyla flavanol veya kateşinler), bitkilerin rengini veren ve onları güneş ışığı ya da zararlılardan koruyan bileşiklerdir. Bu maddeler bize de fayda sağlıyor. Çay, elma, üzüm, yaban mersini ve bitter çikolata gibi günlük besinlerde bolca bulunuyor.
2022 yılında yapılan geniş kapsamlı COSMOS çalışması, kakao flavanollerinin kalp-damar hastalıklarına bağlı ölümleri %27 oranında azalttığını göstermişti. Bu çalışmanın ardından yapılan yeni araştırma ise flavan-3-ollerin tansiyon ve damar sağlığı üzerindeki etkilerine odaklandı.
145 ÇALIŞMA, 5 BİN KATILIMCI, NET SONUÇLAR
Toplam 145 randomize kontrollü çalışmadan elde edilen veriler analiz edildi. Katılımcılar günde ortalama 586 mg flavan-3-ol tüketti. Bu miktar, yaklaşık iki-üç fincan çay, bir-iki porsiyon bitter çikolata, iki yemek kaşığı kakao ya da birkaç elmaya eşdeğer.
Araştırma bulgularına göre:
Tansiyonu yüksek olan kişilerde:
Sistolik (büyük) tansiyon: 6–7 mmHg düşüş
Diyastolik (küçük) tansiyon: 4 mmHg düşüş
Genel ortalama düşüş:
2.8 mmHg sistolik, 2.0 mmHg diyastolik
Damar sağlığı:
FMD (damar genişleme yeteneği) %1.7 oranında iyileşti
Bu sonuçlar, bazı tansiyon ilaçlarının etkileriyle kıyaslanabilecek düzeyde. Üstelik bu etki, tansiyonu normal olan kişilerde bile damar işlevinde iyileşme olarak kendini gösteriyor.
TAKVİYELER Mİ, GIDALAR MI?
Araştırma, flavan-3-ol açısından zengin besinlerin takviyelere göre daha etkili olduğunu gösteriyor. Bu fark, doğal gıdalardaki diğer bileşiklerin sinerjik etkisiyle açıklanıyor. Takviyelerde bu doğal denge bozulabiliyor ve ilaçlarla etkileşim riski artıyor.
Bu nedenle uzmanlar, flavan-3-ol ihtiyacının doğrudan besinlerle karşılanmasını öneriyor.
