Kültürümüzün en değerli hazinelerinden biri olan geleneksel Türk sanatları, uzun yıllar boyunca yalnızca fiziksel mekânlarda sergilenmiş, çoğunlukla usta-çırak ilişkisiyle nesilden nesile aktarılmıştır. Ancak dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte bu sanatlar hem yerel hem de küresel ölçekte yeni bir soluk kazanmaya başladı. Bugün çini, ebru, hat, minyatür gibi sanat dalları, dijital platformlar sayesinde dünyanın dört bir yanındaki izleyicilere ulaşıyor. YouTube’da ebru sanatı yapım videoları milyonlarca izlenme alıyor, Instagram’da minyatür çalışmaları binlerce beğeni topluyor. Bu durum, geçmişte yalnızca bir grup sanat meraklısının ilgi alanına giren geleneksel sanatları ana akım kültürün bir parçası hâline getiriyor.
Dijital platformlar yalnızca sanatların görünürlüğünü artırmakla kalmıyor, aynı zamanda sanatçıların sürdürülebilir gelir elde etmesine de olanak tanıyor. Online kurslar, NFT'ye dönüştürülmüş dijital sanatlar, Patreon gibi destek sistemleri sayesinde birçok sanatçı hem gelir elde ediyor hem de daha fazla insana ulaşabiliyor. Geleneksel bir sanatçının artık sadece fiziksel bir atölyede üretim yapması gerekmiyor; dünyanın farklı ülkelerinden öğrencilerle online atölyeler düzenleyebiliyor, eserlerini global koleksiyonerlere tanıtabiliyor. Bu da geleneksel sanatların yalnızca korunmasını değil, aynı zamanda gelişmesini de sağlıyor.
Tabii bu dönüşüm beraberinde bazı eleştirileri de getiriyor. Sanatın ruhunun dijitalde kaybolduğunu düşünenler, geleneksel eserlerin taklit ya da yüzeysel yorumlarla yozlaştığını savunuyor. Ancak bu noktada önemli olan, dijital araçları birer araç olarak kullanmak ve asıl odağı sanatın özü üzerinde tutmak. Kültür Bakanlığı'nın bu alanda attığı dijital arşiv çalışmaları, TRT’nin geleneksel sanat belgeselleri, üniversitelerde açılan dijital sanat ve kültür bölümleri, bu alanda atılmış önemli adımlardan sadece bazıları.
Dijital dünya, geleneksel sanatlar için bir tehdit değil; doğru kullanıldığında güçlü bir fırsattır. Türk sanatının geçmişten geleceğe taşınması için bu fırsatı doğru değerlendirmek gerekiyor. Hem sanatçılar hem de kültür politikaları geliştiren kurumlar bu dönüşümü yakından takip etmeli, gelenekselle yeniyi akıllıca birleştirerek sanatı geleceğe güvenle taşımalıdır.
