Ekonomik anlamda birçok sorunlar yumağıyla uğraştığımız günümüzde bir de aidatlarla ilgili problemler vatandaşımızı birçok noktada canından bezdirmiş durumdadır.
Piyasalarda konuşulan daha çok barınmayla ilgili vatandaşımızın oturduğu konutlarda ki aidatlar konusudur.
Ama kanımca sadece konutların olduğu sitelerde değil iş yerlerinin, dükkanların, imalathanelerin veya fabrikaların olduğu sanayi siteleri aidatlarında da ciddi yükselişler esnafın, tüccarın ve sanayicinin belini bükmektedir.
Öyle ki durum içler acısı boyuta doğru ilerlemektedir. Bu boyutu şu şekilde izah etmek mümkündür; sitelerde yüksek aidatlardan ötürü taşınmak zorunda kalan vatandaşımızın katlandığı maliyetin yanında sitede evi veya dükkanı olan vatandaşımızın da buraları aidatların yüksekliği sebebiyle kiraya verememeleri durumu da konunun ne kadar derin bir etki ortaya koyduğunu gözler önüne sermektedir.
Elimizde aidat meselesiyle ilgili birtakım veriler bulunmakta olup bu verilerin yanına ek verilerin de bulunması konuyu daha geniş kapsamda ele almamıza vesile olacaktır.
Elimizdeki verilere şöyle bir bakarsak; TÜİK İstanbul’da sitelerde uygulanan yüksek aidatlar sebebiyle 117.000 ailenin aidatı daha uygun olan yerlere taşındığını açıklamaktadır.
Bunun yanında ise ülkemiz genelinde de 130.000 den fazla ailenin yüksek aidatlar sebebiyle bulundukları yerlerden taşındıkları verisi de bir başka veri olarak elimizde durmaktadır.
Dolayısıyla ülkemiz genelinde yaklaşık olarak 250.000 aile yani diğer bir ifadeyle yaklaşık 1 milyon vatandaşımız site aidatlarının yüksekliği sebebiyle taşınmak zorunda kalmışlardır.
Bu verilerin yanında eksik olan veri şudur; acaba yüksek aidatlar sebebiyle bulundukları dükkandan veya işyerinden taşınmak zorunda kalan kaç adet şirket bulunmaktadır?
Veya aidat sebebiyle kaç vatandaşımız tek bir kira geliriyle geçinmesine rağmen dükkanını veya dairesini kiraya vermekte zorlanmaktadır?
Kiralarla aidatların kafa kafaya yarıştığı bu ortamda ortaya çıkan durumdan etkilenenlerin sayısı kaçtır?
Son yıllarda aidatların her yıl neredeyse 2 veya 3 katına çıkması insanları bu şekilde olumsuz etkilemeye devam edecektir. Hal böyle olunca da aidat artışlarının enflasyonun çok üzerinde olması vatandaşları ciddi anlamda düşündürmektedir.
Ayrıca bu artışlar sebebiyle aidat sebepli icra takiplerinin de artması ciddi bir olasılık olarak karşımızda durmaktadır.
Yapılan araştırmalar sonucunda ülkemizde aidatların en fazla artış gösterdiği ilin Muğla olduğu ortaya çıkmıştır.
Ülkemizin en büyük şehri olan İstanbul’da ise aidat artışlarının en fazla olduğu üç ilçenin sırasıyla Beşiktaş, Sarıyer ve Şişli olduğu ve bu ilçelerde aidatların 10.000 TL’nin üzerinde seyrettiği verisi de oldukça önemlidir.
Aidatların maliyetine bakıldığında maliyetin yüzde 70’ini personel giderleri kalan yüzde 30’luk kısmını ise bakım ve temizlik giderlerinin oluşturduğu görülmektedir.
Bu durumda yapılması gerekenleri şu şekilde sıralamak mümkün gözükmektedir;
· Özellikle 50 daireden fazla konutun bulunduğu sitelerde hızlıca yönetim şirketlerine yönetimler devredilmelidir.
· Yönetim şirketlerini de bağımsız denetim şirketleri devamlı surette denetlemelidirler.
· Yöneticilerin hemen sicil kayıtları oluşturulmalıdır.
· Site yönetimleri asla rant kapısı haline getirilmemelidir.
· Meclis gündeminde olan yasa tasarısı ivedi bir şekilde yasalaşarak profesyonel yönetim şirketleri lisanslaşmalıdır.
· Sitelerde yılda en az iki defa bağımsız denetim kuruluşlarınca denetimler zorunlu hale getirilmelidir.
· Eğer denetimlerde problemlerle karşı karşıya kalınırsa yönetim şirketinin lisansı hemen iptal edilmelidir.
